خبرهای اقتصادی و سیاسی
به گزارش همشهری آنلاین، ساوه در استان مرکزی قطب تولید انار کشور است و همیشه نام انار کنار ساوه میدرخشد. ارقام اناری که در این شهر تولید میشود، از بهترین محصولات جهان است. رقم ملس انار ساوه در بسیاری از نقاط کشور نیز تولید میشود و تبریزی، یوسف خانی، محمدعلی خانی، سیاه، آلک و .... از دیگر ارقام این شهر به حساب میآید. نکته دیگری که انار ساوه را متمایز میکند، غلظت آب آن است که اصطلاحا به آن بریکس میگویند که دلیل آن آب و هوای خاص منطقه ساوه است.
اونار
قدمت روستای «اونار» در مشگینشهر اردبیل به دوره ساسانی و یزدگرد سوم میرسد. گفته میشود روستا از قدیم باغهای زیادی داشت، اما این اونار با اناری که ما در نظر داریم فرق میکند. در واقع نام اصلی روستا انار با ضمه است و خوانش آن با فتحه شبیه میوه انار یک غلط املایی است. وجه تسمیه نام «اونار» از آن روست که در این روستا چند آسیاب آبی وجود داشته که آثار آنها هنوز هم پا بر جاست و چون در زبان ترکی به آرد «اون» گفته میشود، استعمال کلمه اوننار (آردها) سبب نامگذاری این روستا بودهاست.
انار
شهرستان انار در استان کرمان یکی از قطب های تولید پسته در این استان به حساب می آید. حالا این سوال پیش می آید که چرا نامش انار است؟ در گذشته باغات انار در این شهرستان به وفور یافت می شد و در خانه اغلب اهالی این منطقه، چندین درخت انار وجود داشت. به همین دلیل، این شهرستان به انار معروف شد و امروزه تنها نامِ انار را به دوش می کشد.
انارک
انارک یک شهر کویری در میان کوههای صخرهای شکل قرار دارد و از شهرهای شهرستان نائین محسوب میشود. این شهر کوچکترین شهر استان اصفهان است که به سبب داشتن باغات فراوان انارک خوانده میشود. بافت تاریخی شهر، کاروانسراها و دیگر آثار تاریخی گواه این پیشینه طولانی است. انارک دارای آب و هوای خشک و بیابانی است.
نیریز
فارس یکی از استانهای قطب تولید انار است و شهرستان نیریز با ۶۵۰۰ هکتار باغ انار رتبه نخست تولید انار را در استان فارس به خود اختصاص داده است. بخش قطرویه با تولید سالانه ۶۰ هزار تن بزرگترین تولید کننده انار شهرستان نیریز است. انار قطرویه به دلیل رنگ پوست، رنگ آریل، ضخامت پوست و طعم میوه بسیار بازارپسند و پرفروش است و مشتریان زیادی هم دارد.
محمودآباد
روستای محمودآباد فیروزکوه یکی از قطبهای تولید انار کشور است. کیفیت تولید انار در محمودآباد به گونهای است که شهرت جهانی دارد. انار محمودآباد دانه درشت است و آبدار؛ پوست مقاومی در برابر ضربه و ترکیدگی کمی هم دارد. مزهاش ملس (ترش و شیرین) است و قابلیت ماندگاری بالایی دارد و بهترین نوع انار برای کسانی است که مبتلا به فشار خون یا غلظت خون هستند.
جلفا
منطقه ارسباران در آذربایجان شرقی و در حاشیه رود ارس درختان انار وحشی بسیاری دارد. در عین حال، شهرستان جلفا محل مناسب کشت و پرورش محصول انار محسوب میشود. درخت انار مخصوص مناطق نیمه گرمسیری است و آب و هوای نیمه گرمسیری این شهرستان بزرگترین فاکتور برای پرورش و کشت انار به حساب میآید.
ماسال
باغهای انار به صورت پراکنده در همه مناطق استان گیلان به ویژه مناطق جنگلی و کوهستانی وجود دارد. ۷۶۰ نوع انار در کشور پرورش داده میشود که بومیترین و ترشترین آن در گیلان به بار مینشیند. فراوانی انار ترش در گیلان موجب شده کدبانوهای گیلانی از دانه، آب و رب این محصول درپخت ۹۰ درصد از غذاهایشان استفاده کنند. انارآویج، زیتون پرورده، فسنجان، کال کباب و میرزا قاسمی از غذاهای محلی معروف است که رب یا آب انار یکی از ترکیبات آن محسوب میشود.
کد خبر 894776 - دوشنبه ۷ آبان ۱۴۰۳ - ۰۷:۲۹ - منبع: روزنامه همشهری
با کاهش دمای هوا و فرا رسیدن فصلهای پاییز و زمستان هزینههای تهیه بلیط و رزرو هتل و اقامتگاه بهمیزان قابلتوجهی کاهش مییابد؛ زیرا باتوجهبه شروع سال تحصیلی و سرمای هوا تعداد گردشگرانی این دو فصل را برای مسافرت انتخاب میکند، کمتر از بهار و تابستان است. خوشبختانه در کشور ما مقاصد گردشگری متنوعی برای سفر در پاییز و زمستان وجود دارد و شرایط جغرافیایی آنها بهگونهای است که در فصلهای سرد سال، آبوهوای مطبوع و دلپذیری دارند. در این مطلب، قصد داریم به معرفی مناطقی از ایران بپردازیم که گزینه مناسبی برای سفر در پاییز و زمستان هستند.
بهترین مقاصد گردشگری ایران در فصول پاییز و زمستان کداماند؟در فصول سرد سال، مناطق جنوبی و شهرهای کویری ایران گزینههای مناسبتری برای گشتوگذار محسوب میشوند؛ البته بسیاری از افراد هم شهرهای سردسیری را که پیست اسکی دارند، انتخاب میکنند. اینکه کدام یک از مناطق ایران را بهعنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کنید، به سلیقه شخصی شما بستگی دارد. در ادامه این بخش، با تعدادی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری برای سفر در فصول سرد سال آشنایتان خواهیم کرد.
جزیره قشم در استان هرمزگان
جزیره قشم که بهعنوان بزرگترین جزیره ایران و خاورمیانه شناخته میشود، در فصول سرد سال، گزینه بسیار مناسبی برای گردشگران است. این جزیره زیبا واقع در استان هرمزگان و تنگه هرمز جاهای دیدنی زیادی دارد. از مهمترین جاهای دیدنی قشم میتوان به ژئوپارک، تنگه چاهکوه، جزیره ناز، بام قشم، دره ستارهها، غار خربس، جنگل معروف حرا، غار نمکدان، قلعه پرتغالیها، ساحل نقرهای، ساحل زیتون، ساحل سوزا، ساحل روستای سلخ، ساحل روستای زیبای مسن، ساحل روستای شیبدراز، بندر درگهان و غیره اشاره کرد. وجود مراکز خرید متنوع با اجناسی که قیمت بسیار مناسبی دارند، یکی دیگر از جذابیتهای سفر به جزیره قشم محسوب میشود.
جزیره کیش در استان هرمزگان
جزیره مرجانی کیش واقع در شهرستان بندر لنگه استان هرمزگان یکی دیگر از بهترین مقاصد گردشگری فصلهای پاییز و زمستان است. با سفر به این جزیره میتوان از جاذبههای دیدنی و منحصربهفردی همچون پارک ساحل مرجانی، کشتی یونانی، شهر زیرزمینی کاریز، پارک دلفینها، شهر باستانی حریره، ساحل بانوان، باغ پرندگان، کلبه هور، پارک هنگام، آبانبار دوگنبد و پنج بادگیر، پارک آبی، پارک آبشار، جزیره هندورابی و غیره بازدید کرد. در این جزیره تعداد زیادی مرکز خرید نیز وجود دارد.
جزیره هرمز در استان هرمزگان
جزیره هرمز واقع در 8 کیلومتری شهر بندرعباس یکی دیگر از مقاصد گردشگری جذاب در فصل پاییز و زمستان است. این جزیره که به نام جزیره رنگینکمان نیز مشهور شدهاست، جاهای دیدنی زیادی دارد. معروفترین جاهای دیدنی جزیره هرمز عبارتاند از: دره مجسمهها، دره رنگینکمان، غار الهه نمک، غارهای دریایی، پرتگاه غروب، ساحل سرخ هرمز، فرش خاکی، جزیره لارک، قلعه پرتغالیها، موزه دکتر احمد نادعلیان، ساحل چنددرخت، ساحل سنگ مرغان و غیره.
بندر چابهار در استان سیستان و بلوچستان
آبوهوای مطبوع در فصل پاییز و زمستان و وجود جاذبههای گردشگری منحصربهفرد بندر چابهار را نیز به یکی از مقاصد گردشگری پرطرفدار ایران در فصول سرد سال تبدیل کردهاست. از جاذبههای دیدنی این بندر زیبا میتوان مواردی مانند کوههای مینیاتوری یا کوههای مریخی، تالاب لیپار، موزه گاندوها، درخت انجیر معابد، جنگلهای حرا، روستای درک، روستای باستانی تیس، غارهای بان میستی، قلعه پیروز گت، مسجد جامع تیس، ساحل صخرهای، اسکله کنارک، دکه بازار، موزه محلی و غیره را نام برد.
شهر کویری یزد
شهر کویری یزد که به شهر بادگیرها نیز شهرت دارد، مقصد گردشگری بسیار مناسبی برای فصول سرد سال است. با سفر به این شهر میتوان از جاذبههایی مانند آتشکده یزد، باغ دولتآباد، امیرچخماق، مسجد جامع، کویر کارال، کویر ریگ زرین یا مغان، کویر خور، کویر سیاهکوه، کویر بهادران، کویر هفتسنگ، کویر بافق و غیره بازدید کرد.
شهر تاریخی کرمان
شهر کرمان نیز یکی دیگر از شهرهای کویری و تاریخی واقع در جنوب شرقی ایران است که در فصول پاییز و زمستان پذیرای تعداد زیادی گردشگر است. از مهمترین جاذبههای گردشگری کرمان میتوان به مواردی شامل مسجد جامع مظفری، بازار کرمان، گنبد جبلیه، باغ فتحآباد، شهر دیدنی ماهان، شهداد و کلوتهای کویری، قلعه دختر، مجموعه گنجعلیخان، آبشارهای سیمک، یخدان مویدی، حمام وکیل، قلعه اردشیر، جنگل پردیسان، آبشار راین، پیست اسکی نشاطآور سیرچ و غیره اشاره کرد.
روستای توریستی مصر در استان اصفهان
یکی از مناطق گردشگری معروفی که در استان اصفهان قرار دارد و برای مسافرت در فصول سرد و زمستان گزینه بسیار مناسبی بهشمار میرود، روستای مصر است. این روستای کویری زیبا معماری خاصی دارد و هر سال پذیرای تعداد بسیار زیادی گردشگر است. از جاذبههای مهم این روستا میتوان تخت عروس، چال سلنکون، تپههای شنی طلایی و آسمان پرستاره را نام برد. در این روستا، علاوهبر بازدید از جاهای دیدنی میتوان از تفریحاتی مانند موتورسواری، کویرنوردی، شترسواری، آفرودسواری، سندبوردینگ یا سرخوردن روی تپههای شنی نیز لذت برد.
منطقه کویری ریگ جن در استان سمنان
منطقه کویری ریگ جن واقع در مرز سمنان و اصفهان یکی دیگر از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری در فصلهای پاییز و زمستان است. تفریحات رایج موجود در این کویر عبارتاند از: تماشای آسمان زیبای پرستاره در شب، کویرنوردی، شترسواری و ماشینسواری. در اطراف این کویر، دیدنیهایی مانند قلعه انارک، آبگرم روستای ورتون و روستای عشین نیز برای گردش مناسب هستند.
به گزارش پایگاه خبری صدای نایین، کشور ایران بر روی یکی از کمربندهای مهم معدنی قرار گرفته و وجود فعالیتهای کوهزایی آن را به یکی از غنیترین کشورها در حداقل ده نوع ماده معدنی تبدیل کرده است.
عملیات اکتشافی انجام شده وقوع ۶۰ نوع ماده معدنی در کشور را با ذخیرهای بیش از ۲۵ میلیارد تن به اثبات رسانده است که حدود ۶ میلیارد تن آن مربوط به ذخایر فلزی و بقیه ذخایر غیرفلزی است، این در حالی است که فعالیتهای اکتشافی هنوز بخش عظیمی از کشور را پوشش نداده است.
شهرستان نایین دارای قدیمیترین معادن ایران است و به لحاظ تعدد و تنوع ماده معدنی و کانیهای فلزی و غیرفلزی همچون سرب، روی، آهن، مس، طلا، منگنز، پرلیت، باریت، بنتونیت، سنگ لاشه، سنگ آهک، گچ، گرانیت، مرمریت، فلدسپات، تالک و کائولن، کلکسیون کانیها و معادن ایران محسوب میشود.
محمدحسن عابدی، رئیس صمت شهرستان نایین در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری صدای نایین اظهار کرد: در حال حاضر حدود ۷۰ معدن دارای پروانه بهرهبرداری در این شهرستان وجود دارد که معدن نخلک انارک با قدمت بالغ بر ۲ هزار سال، از قدیمیترین معادن ایران بوده و کارخانه فرآوری آن را به عنوان نخستین کارخانه فرآوری مواد معدنی ایران میشناسند.
وی افزود: ظرفیت اشتغال معادن نایین، بیش از ۱۶۰۰ نیروی انسانی بوده و ظرفیت تولید آنها بستگی به پروانه بهرهبرداری متغییر است که خاکهای صنعتی، آهن و مس بیشترین مواد معدنی مورد بهرهبرداری از این معادن هستند.
عابدی تصریح کرد: واحد فرآوری سرب نخلک، فرآوری چاه پلنگ، فرآوری مس، کنسانتره آهن در جاده بنوید و کنسانتره مس در ناحیه صنعتی نیستانک از واحدهای فرآوری معادن این شهرستان هستند و کارخانه کنسانتره روی، اگر زیرساخت برق آن تأمین شود، در آینده نزدیک با پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصد فرآوری روی هم به بهرهبرداری خواهد رسید.
رئیس صمت نایین بیان کرد: در سال جاری، برای اولین بار در کشور شهرک تخصصی فرآوری عناصر معدنی در کیلومتر ۱۷ جاده انارک به مساحت ۲۰۰ هکتار، کلنگ زنی شد و با آماده شدن زیرساختهای آن، واحدهای تولیدکننده عناصر جهت فرآوری مستقر خواهند شد.
وسعت بالای شهرستان نایین، موقعیت مناسب آن در مرکز کشور، موقعیت مناسب زمینشناسی، قرارگیری در استان اصفهان و وجود واحدهای مهم و بزرگ صنعتی کشور در در این استان باعث شده است، نایین در زمینه معدن و صنایع معدنی پتانسیل و بازار مصرف بسیار بالایی داشته باشد.
علیرضا شهیدی، معاون وزیر صمت و رئیس سازمان زمینشناسی و اکتشافاتمعدنی کشور، از مطالعه پهنه نایین با مشارکت بخش خصوصی خبر داده است که بزرگترین برداشت ژئوفیزیک هوابرد تاریخ این سازمان با حدود ۱۶۰ هزار کیلومتر خطی در دشت و کوه در پهنه نایین طی ماههای آینده آغاز خواهد شد.
شهیدی این برداشت را بخشی از طرح تحول زمینشناسی با هدف بررسی و مطالعه حدود ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع از کشور عنوان کرده که نتایج بسیار خوبی در زمینه اکتشاف ذخایر پنهان داشته است.
به گزارش پایگاه خبری صدای نایین، طرح تحول زمینشناسی از آغاز دولت سیزدهم و با رویکرد افزایش تولید و رونق بخش معدن کشور در حال اجراست که پیمایشهای چهارگانه زمینشناسی، اکتشافات ژئوشیمیایی، زمینشناسی اقتصادی و اکتشافات به روش ژئوفیزیک هوابرد در این طرح صورت میگیرد.
کد نوشته: ۱۳۶۰۷ - ۱ آبان ۱۴۰۳
هر داوری و قضاوتی دربارۀ کارنامه ۱۶سالۀ سلطنت رضاشاه پهلوی (و با احتساب دوران سردارسپهی و رئیسالوزرایی ۲۰ ساله) داشته باشیم در این که پایان سلطنت او تحقیرآمیز بوده کسی تردید ندارد. تدبیر محمدعلی فروغی البته سبب شد با انتقال سلطنت به ولیعهد ۲۲ ساله از شدت این تحقیر کاسته شود و هرچند حسب ظاهر نجات خاندان پهلوی و استمرار سلطنت بود اما هر چه زمان گذشت مشخصتر شد که ذکاءالملک در واقع مانع تجزیه ایران شد زیرا رفتار اشغالگران با کشوری که پادشاه و مجلس و دولت دارد به قاعده متفاوت بود. خاصه وقتی ایران را از بیطرفی خارج ساخت و پای آمریکا را هم به میان آورد و سرانجام ایران پل پیروزی لقب گرفت.
کافی است تصور کنید ایران متحد آلمان میماند و این که با شکست هیتلر چه سرنوشتی در انتظار این سرزمین بود.
تهدید روسها جدیتر از آن بود که رضاشاه تردید کند. وقتی خاطر او از انتقال سلطنت به ولیعهد ۲۲ ساله آسوده شد و از فروغی قول گرفت استعفانامه را که خود فروغی نوشته بود امضا کرد و روانۀ اصفهان شد. فرزند جوان را هم در مجلس همراهی نکرد.
شب قبل را تا صبح نخوابیده بود و مدام قدم میزد. همان شبی که به گفتۀ محمود فروغی در گفتوگو با حبیب لاجوردی- تاریخ شفاهی هاروارد- در رادیو بیبیسی توصیف «شاه بادمجانفروش» هم برای رضاشاه به کار رفت و دانست بازی تمام شده؛ طعنهای به خاطر تصرف املاک با زور. چون بیشترشان زمینهای کشاورزی کشت بادمجان و کدو بودند و این پرسش درگرفت که آخر این زمینها به چه کار پادشاهی میآید که مطابق سنت سلطنت مالک تمام سرزمین است؟
با این همه وقتی شنید قرار نیست انگلیسیها در مقابل روسها از او حمایت کنند به فرمول محمدعلی فروغی فکر کرد و پذیرفت که راهکار او هم جان او را نجات میدهد هم دودمان سلطنت پهلوی را و هم تمامیت ارضی ایران را حفظ میکند.
فروغی هیچگاه نگفت و ننوشت که به انگلیسیها چه گفت و چه شنید و احتمالاً به همین خاطر دفتر خاطرات او در روزهای سوم تا ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ سفید است درحالیکه او مرد نوشتن بود و بسیار سرراست و نیکو هم مینوشت و نثری چنان پاکیزه داشت که میتواند در کتابهای درسی بیاید.
البته جز به برادرش ابوالحسنخان: «بدان! که هر کاری میخواهم بکنم به خاطر استقلال ایران است. مردم ایران، امشب به من احتیاج دارند. یک عمر زندگی ما را تأمین کردند و امشب شبی است که باید برای ایران کاری کنم.»
فرمول فروغی این بود: رضاشاه ایران را ترک میکند تا روسها که در راه تهران بودند از برچیدن اساس سلطنت و دستگیری رضاشاه به اتهام بیتوجهی به اخراج کارشناسان آلمانی و همکاری با آلمان نازی منصرف شوند و با منتفی شدن انقراض سلطنت پهلوی پسر ۲۲ ساله و خجالتی به جای پدر بر تخت بنشیند. شاه جوان را البته کسی چندان جدی نمیگرفت و انگار تنها برای دوران گذار گزینۀ مناسبی به نظر میرسید تا سر فرصت تدبیری دیگر بیاندیشند.
رضاشاه شبانه از کاخ سعدآباد به کاخ مرمر آمده بود. همسر و فرزندان را پیشاپیش به اصفهان فرستاده و تنها محمدرضا در تهران - در دربار – بود. هیچ بدرقهای هم در کار نبود. زمان به زیان او در گذر بود. میترسید روسها برسند و تهدید خود را عملی کنند.
انگلیسیها البته به قوای روس با گِله پیغام فرستادند: شاه که دارد داوطلبانه میرود. دیگر از کی میخواهید انتقام بگیرید؟!
در کاخ مرمر تنها محمدعلی فروغی، نخستوزیر و شکوهالملک حاضر بودند. کاروان شاه را ۶ خودرو تشکیل میداد. اولی را خود او سوار شد. سه اتومبیل هم به اثاثیه اختصاص یافت و دو اتومبیل نیز اسکورت میکردند.
آخرین گفتوگوهای رضاشاه با فروغی و قبل از سوار شدن یک بار در خانه او اتفاق افتاد و یک بار روز ۲۵ شهریور در دربار. در خانه قولی بود که دوباره گرفت و در دربار یک توصیه که بر آن تأکید داشت.
قولی که از فروغی گرفت این بود: محمدرضا، شاه شود و نقشه دیگری در کار نباشد. قبلتر در حیاط خانۀ فروغی و قبل از ترک آن با اشاره به نوۀ فروغی - که آن موقع دختربچهای پنجشش ساله و نزد پدربزرگ بسیار عزیز بود و داشت جامۀ او را مرتب میکرد- گفته بود: به جان او قسم بخورید و فروغی دو بار گفت: «به جان نیکی، به جان نیکی». رضاشاه این قسم را که شنید آسودهخاطر شد و در اتومبیل نشست و رفت. اصرار او ناشی از این نگرانی بود که انگلیسیها یا فروغی او را فریب داده باشند و نهتنها محمدرضای جوان بر تخت سلطنت ننشیند که روسها تهران را اشغال و ولیعهد را دستگیر کنند یا فروغی اعلام جمهوری کند و خود رئیسجمهوری شود.
ذکاءالملک اما دوباره تأکید کرد نه انگلیسها صحنه و تهران را به روسها خواهند سپرد و نه او خیانت خواهد کرد. بیمار است و نه به ریاستجمهوری که به پایان عمر میاندیشد. توصیه رضاشاه هم جالب بود: «به هر قیمت مجلس را نگه دارید وگرنه تهران هرج و مرج میشود.»
انگار تازه و البته دیر دریافته بود پارلمان میتواند چه نقش بیبدیلی داشته باشد. او که امثال سیدحسن مدرس و دکتر محمد مصدق را از ادامه نمایندگی بازداشته و یکی را به تبعید فرستاده و همان جا جان او را هم ستانده و دیگری را به حبس انداخته و مجلس را با دخالتهای گسترده از اعتبار و نفوذ انداخته بود، انگار تازه دریافته بود مجلس میتواند چه جایگاه یگانهای داشته باشد و قوام مُلک و ملت و مملکت تنها قائم به شاه نیست و استعفانامه را امضا کرد: «نظر به اینکه من همۀ قوای خود را در این چندساله مصروف امور کشور کرده و ناتوان شدهام حس میکنم که اینک وقت آن رسیده است که یک قوه و بنیۀ جوانتری به کارهای کشور که مراقبت دائم لازم دارد بپردازد و اسباب سعادتورزی ملت را فراهم آورد. بنابراین امر سلطنت را به ولیعهد و جانشین خود تفویض کردم و از کار کناره نمودم. از امروز که بیستوپنجم شهریور ماه ۱۳۲۰ است عموم ملت از کشوری و لشکری ولیعهد و جانشین قانونی مرا باید به سلطنت بشناسند و آنچه از پیروی مصالح نسبت به من میکردند نسبت به ایشان منظور دارند. کاخ مرمر طهران. ۲۵ شهریور ۱۳۲۰».
قرار بود پادشاه جوان فردای آن روز – ۲۶ شهریور- در مجلس شورای ملی سوگند یاد کند ولی بعد صلاح ندیدند تا فردا صبر کنند و همان روز جلسه فوقالعاده تشکیل شد.
روسها در راه بودند و از قشونی که رضاشاه طی ۲۰ سال تقویت و تجهیز کرده بود هم هیچ کاری برنیامد. طی سه روز – ۳ تا ۶ شهریور- فروپاشیدند و مردم هم تنها تماشا میکردند و شگفتآورتر اینکه سربازان سربازخانهها را تخلیه کردند و رفتند و جز چند فقره مقاومت پراکنده در روزهای نخست اشغال خبری منتشر نشد.
تأکید این یادداشت اما چنان که از عنوان هم برمیآید بیشتر بر تحقیر دیکتاتور است: سه نوبت در یک روز.
نخست: در اصفهان. وقتی از او خواستند املاک خود را مصالحه کند. همان املاکی که منشأ بخشی از نارضایتیها شده بود. قوامالملک شیرازی و دکتر محمد سجادی به اصفهان رفتند و املاک به نام محمدرضا شد. شاه جوان البته اندک زمانی بعد املاک را به اموال عمومی بازگرداند در سالهای 1327 و 1328 هم بانک عمران مأموریت یافت بخش باقیمانده نیز به زارعین مسترد شود.
دوم: چمدانهای رضاشاه را در بندرعباس تفتیش کردند تا مبادا جواهرات سلطنتی را با خود برده باشد.
سوم: مدتی منتظر ماند تا کشتی از بصره برسد و با تأخیر کشتی باری آمد و تازه وقتی سوار بر کشتی شد دریافت قرار نیست به هند بروند. هم هند مستعمره بریتانیا بود و هم آفریقای جنوبی. به جای هند او را به جزیره موریس بردند. نهایت کاری که پادشاه جدید ایران بعدتر توانست انجام دهد انتقال پدر به ژوهانسبورگ بود؛ جایی که در آن چشم از جهان بست.
پایان تحقیرآمیز دوران رضاشاه اثری بسیار منفی بر روی شاه جوان باقی گذاشت تا حدی که مراسم تاجگذاری را به زمانی دورتر موکول کرد تا آن خاطره رنگ باخته باشد.
شاید اگر رضاشاه به توصیه روزولت در پاسخ استمداد خود در همان روزهای نخست بعد از اشغال عمل کرده بود گرفتار آن وضعیت تحقیرآمیز نمیشد. خواستِ رئیسجمهوری ایالات متحد روشن و صریح بود: به صف مقابله با هیتلر بپیوندید.
با گذر زمان و برای محمدرضا شاه البته 25 شهریور یک سکه دورو بود. روی اول پایان تحقیرآمیز سلطنت پدر و روی دوم آغاز سلطنت خود او. شاید از این رو بود که مادر شاه – ملکه مادر- که دو روز را در سال بهعنوان نوزایی پهلوی جشن میگرفت (28 مرداد سالروز کودتا علیه دولت ملی و 9 آبان تولد ولیعهد) مناسبت 25 شهریور را مصداق نوزایی نمیدانست درحالیکه سلطنت منتقل شده بود.
به بهانه شروع سلطنت محمدرضا البته میدانی در تهران 25 شهریور نام گرفت که در پی پیروزی انقلاب ضدسلطنتی به «رضاییها» تغییر کرد تا یادآور 4 عضو یک خانواده از سازمان مجاهدین خلق باشد که در رژیم شاه کشته شده بودند. نام جدید اما تنها 30 ماه دوام آورد چراکه وقتی این سازمان رو در روی جمهوری اسلامی قرار گرفت -و منافقین خوانده شد و در پی آن نیز حادثه 7 تیر 60 رقم خورد- نام میدان هم به 7 تیر تغییر یافت.
حالا هر چند دیگر میدانی به نام 25 شهریور در تهران و هیچ جای دیگر ایران نیست اما از این روز نمیتوان یاد نکرد زیرا 83 سال قبل را به یاد میآورد. تحقیر شاه و تدبیر رئیس الوزرا را.
دومی البته دیگربه غلظت قبل متهم نمیشود چراکه ابتکار او استقلال ایران را تضمین کرد و از زیر چکمۀ روسها که تا قزوین آمده بودند بیرون آورد. کما این که بعد از پایان جنگ حضور نیروهای شوروی در خاک ایران دیگر توجیهی نداشت و یکی از نمایندگانی که به جد پیگیر خروج بود دکتر مصدق بود و بعدتر نیز با تدبیر قوام و شکایت ایران به جامعه ملل و حمایت آمریکا ناچار از ترک ایران شدند.
فروغی نماند تا ثمرات تدبیر خود را ببیند و یگانه پاداشی که گرفت پارهسنگ محمدعلی روشن -از تماشاگران حاضر در مجلس- بود که میپنداشت رئیسالوزرا خیانت کرده است. تحقیر شاه اما در تاریخ ثبت شد و بر تمام کارنامه عمرانی او سایه انداخت.
- هم میهن - |کد مطلب: ۲۰۷۵۹ - ۲۵ شهریور ۱۴۰۳۰۰:۰۰