02
جمعه, می
ایران تو بمان Tehran

روز ملی فناوری هسته‌ای در ایران، هر ساله در تاریخ ۲۰ فروردین گرامی داشته می‌شود. این روز به مناسبت اعلام دستیابی ایران به چرخه کامل سوخت هسته‌ای در سال ۱۳۸۵ توسط رئیس‌جمهور وقت، محمود احمدی‌نژاد به‌عنوان یک نقطه عطف در پیشرفت‌های علمی و فنی کشور ثبت شده است.
روز ملی فناوری هسته‌ای در ایران، هر ساله در تاریخ ۲۰ فروردین گرامی داشته می‌شود. این روز به مناسبت اعلام دستیابی ایران به چرخه کامل سوخت هسته‌ای در سال ۱۳۸۵ توسط رئیس‌جمهور وقت، محمود احمدی‌نژاد به‌عنوان یک نقطه عطف در پیشرفت‌های علمی و فنی کشور ثبت شده است.
در این روز، ایران رسما اعلام کرد که توانایی غنی‌سازی اورانیوم در سطح صنعتی را به دست‌آورده است. این دستاورد در  تأسیسات نطنز صورت گرفت و پیام آن، ورود ایران به باشگاه کشورهای دارای دانش چرخه کامل سوخت هسته‌ای، نمایش اقتدار علمی و فنی کشور در حوزه انرژی هسته‌ای، تاکید بر استقلال علمی در برابر فشارهای بین‌المللی، افزایش آگاهی عمومی نسبت به دستاوردهای هسته‌ای صلح‌آمیز بود. ازاین‌روبه مهم‌ترین دستاوردهای رونمایی شده در۲۰ فروردین در سالیان اخیر اشاره‌ای خواهیم داشت:

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۸۶
۲۰ فروردین ۱۳۸۶ ایران در مراسمی ویژه اعلام کرد که به مرحله تولید صنعتی سوخت هسته‌ای دست یافته و به جمع کشورهای تولیدکننده سوخت هسته‌ای پیوسته است. در این مراسم، سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که بیش از ۱۳۰۰سانتریفیوژ در تأسیسات نطنز نصب و راه‌اندازی شده است. این سانتریفیوژها در هشت زنجیره سازماندهی و فرآیند غنی‌سازی اورانیوم در سطح صنعتی آغاز شد. این دستاورد نشان‌دهنده پیشرفت قابل‌توجه ایران در فناوری هسته‌ای و ورود به مرحله تولید صنعتی سوخت هسته‌ای بود که واکنش‌ها و نگرانی‌های بین‌المللی را نیز به همراه داشت.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۸۷
۲۰ فروردین ۱۳۸۷ ایران در مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای اعلام کرد که فرآیند نصب ۶۰۰۰ سانتریفیوژ جدید را در تأسیسات غنی‌سازی نطنز آغاز کرده است. این اقدام نشان‌دهنده گسترش ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در کشور بود.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۸۸
۲۰فروردین ۱۳۸۸، رئیس‌جمهور در مرکز «یو. سی. اف»اصفهان از نخستین سوخت هسته‌ای تولید شده توسط دانشمندان و متخصصان کشور رونمایی کرد.رئیس‌جمهوری در این مراسم با بیان این‌که خودباوری و اعتماد به‌نفس حاصل شده در مراحل تولید سوخت هسته‌ای مهم‌ترین و بزرگ‌ترین پیروزی برای ملت ایران است، تاکید کرد: یکی از مراحل تولید انرژی هسته‌ای، شکل‌دهی و آماده کردن سوخت برای قرار گرفتن در رآکتورهاست که از بخش‌های متنوع و حساس برخوردار است. رئیس‌جمهور پس از آن‌که کشورهای آمریکا، روسیه و فرانسه حاضر به فروش سوخت ۲۰ درصدی مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران به کشورمان که به تولید رادیو دارو برای بیماران سرطانی می‌پردازد، نشدند، ۱۸ بهمن ماه همان سال دستور تولید سوخت ۲۰ درصدی را خطاب به رئیس سازمان انرژی اتمی صادر کرد. غنی‌سازی در این سطح باعث شد تا به تعبیر رهبرمعظم‌انقلاب اسلامی دشمنان نتوانند «نیاز مردم ایران به این سوخت را گرو بکشند.»

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۸۹
۲۰ فروردین ۱۳۸۹ در مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای سازمان انرژی اتمی ایران از دو دستاورد مهم در حوزه هسته‌ای رونمایی کرد.
۱. تولید و آزمایش سانتریفیوژ نسل سوم؛ ایران اعلام کرد که سانتریفیوژهای نسل سوم را تولید و با موفقیت آزمایش کرده است. به گفته علی‌اکبر صالحی، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی ایران، این سانتریفیوژها شش برابر کارآمدتر از مدل‌های قبلی هستند.
۲- بسته‌بندی و آماده‌سازی سوخت برای رآکتورها: ایران فرآیند بسته‌بندی سوخت هسته‌ای و آماده‌سازی آن برای استفاده در رآکتورها را تکمیل و این دستاورد را معرفی کرد. این دستاوردها نشان‌دهنده پیشرفت‌های قابل‌توجه ایران در فناوری هسته‌ای و تلاش برای دستیابی به چرخه کامل سوخت هسته‌ای بودند.
در این سال رئیس‌جمهور از «اولین نمونه سوخت مجازی رآکتور تحقیقاتی تهران و نسل سوم ماشین‌های سانتریفیوژ» رونمایی کرد. برای بهره‌برداری از اولین نمونه سوخت مجازی، تمام زیرساخت‌های مجتمع تولید سوخت مجازی رآکتور تحقیقاتی تهران فراهم شده بود.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۹۰
۲۰ فروردین ۱۳۹۰ هم‌زمان با روز ملی فناوری هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران از شش دستاورد جدید هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها عبارت‌اند از:
۱- اولین شتاب‌دهنده الکترواستاتیک با انرژی ۲۰۰ کیلوالکترون‌ولت: این شتاب‌دهنده برای کاربردهای مختلف علمی و پژوهشی طراحی و ساخته شده است.
۲- تولید ایزوتوپ‌های پایدار در مجتمع آب سنگین اراک: این ایزوتوپ‌ها در صنایع و تحقیقات علمی کاربرد دارند و تولید آنها نشان‌دهنده توانمندی ایران در فناوری‌های پیشرفته هسته‌ای است. رئیس جمهور وقت در سال ۱۳۹۰ از «دی اکسید اورانیوم طبیعی با خلوص هسته‌ای که به عنوان خوراک نیروگاه آب سنگین اراک» تولید شده بود، به همراه تولید ایزوتوپ‌های پایدار در مجتمع آب سنگین اراک، رونمایی کرد.
۳- ژنراتور رادیودارویی گالیوم-۶۸/ژرمانیوم-۶۸: این ژنراتور برای تولید رادیوداروهای مورد استفاده در تصویربرداری پزشکی به‌کار می‌رود و ایران را در زمره کشورهای تولیدکننده این فناوری قرار داده است.
۴- دستگاه طیف‌سنج جرمی چهارقطبی: این دستگاه پیشرفته برای تشخیص میزان و درصد غنای اورانیوم در سایت‌های غنی‌سازی به‌کار می‌رود و در سایت نطنز نصب و راه‌اندازی شده است.
۵- آغاز عملیات اجرایی استقرار سامانه‌های پرتودهی دراستان‌های چهارمحال و بختیاری و آذربایجان شرقی: این سامانه‌ها در بخش‌های صنعتی و پزشکی کاربرد دارد.
۶- تولید رادیوداروی ‌FDG: این رادیودارو در تشخیص و پایش بسیاری از بیماری‌ها، از جمله سرطان کاربرد دارد و تولید آن در داخل کشور گامی مهم در خودکفایی دارویی محسوب شد.
این دستاوردها نشان‌دهنده پیشرفت‌های قابل‌توجه ایران در حوزه فناوری هسته‌ای و کاربردهای صلح‌آمیز آن در زمینه‌های پزشکی، صنعتی و تحقیقاتی است. 

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۹۱
در ۲۰ فروردین ۱۳۹۱ به مناسبت روز ملی فناوری هسته‌ای، ایران از چندین دستاورد مهم در حوزه فناوری هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها شامل موارد زیر بودند:
۱- افتتاح تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم در فردو: این تأسیسات که در نزدیکی قم واقع شده است، به‌عنوان یکی از مراکز مهم غنی‌سازی اورانیوم در ایران معرفی شد.
۲- رونمایی از نسل جدید سانتریفیوژها: سانتریفیوژهای پیشرفته‌ای که توانایی غنی‌سازی اورانیوم با کارایی بالاتر را دارند، معرفی و به کار گرفته شدند.
۳- تولید و آزمایش میله‌های سوخت هسته‌ای: ایران اعلام کرد که موفق به تولید و آزمایش میله‌های سوخت هسته‌ای شده است که در راکتورهای تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این دستاوردهادرشرایطی اعلام شدند که ایران تحت فشارهای بین‌المللی وتحریم‌های مرتبط بابرنامه‌هسته‌ای خودقرار داشت.

سالروز ملی فناوری هسته ای سال ۱۳۹۲
در۲۰فروردین ۱۳۹۲ هم‌زمان با روز ملی فناوری هسته‌ای، ایران از چند دستاورد مهم در حوزه فناوری هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها شامل موارد زیر بودند: 
۱- تولید سوخت راکتورهای هسته‌ای: ایران موفق به تولید سوخت مورد نیاز برای راکتورهای هسته‌ای شد که نشان‌دهنده پیشرفت در چرخه کامل سوخت هسته‌ای است. 
۲. با توسعه کاربرد پرتوها در صنایع مختلف استفاده از فناوری پرتوها در زمینه‌های پزشکی، صنعتی و کشاورزی گسترش یافت که به بهبود فرآیندها و افزایش بهره‌وری در این بخش‌ها کمک می‌کند.
این دستاوردها در مراسمی با حضور مقامات عالی‌رتبه کشور معرفی شدند که نشان‌دهنده پیشرفت‌های ایران در زمینه فناوری هسته‌ای و کاربردهای صلح‌آمیز آن بود. 
۳. بهره‌برداری از نخستین شتاب‌دهنده پرقدرت صنعتی-الکترونی 
۴. با حضور رئیس‌جمهور و از طریق ویدئو‌کنفرانس مجتمع معدنی اورانیوم ساغند و مجتمع تولید اکسید اورانیوم (کیک زرد شهید داریوش رضایی‌نژاد) به‌عنوان دومین کارخانه کیک زرد کشور مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
۶. همچنین در این مراسم شتاب‌دهنده صنعتی الکترو استاتیک ۲۰۰KV نیز رونمایی و مورد بهره‌برداری قرار گرفته و از یک نوع رادیو داروی جدید نیز رونمایی می‌شود.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۹۳
در ۲۰ فروردین ۱۳۹۳ به مناسبت روز ملی فناوری هسته‌ای، ایران چندین دستاورد مهم در حوزه فناوری هسته‌ای را معرفی کرد. این دستاوردها شامل موارد زیر بودند:
۱. رونمایی از رادیوداروهای جدید: ایران از رادیوداروهای جدیدی که در درمان بیماری‌هایی مانند سرطان کاربرد دارند، رونمایی کرد.
۲. توسعه فناوری پلاسما در پزشکی و کشاورزی: استفاده از فناوری پلاسما برای بهبود روش‌های درمانی و افزایش بهره‌وری در کشاورزی معرفی شد.
این دستاوردها نشان‌دهنده پیشرفت‌های ایران درزمینه فناوری هسته‌ای وکاربردهای صلح‌آمیز آن درحوزه‌های مختلف است.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۹۴
در۲۰ فروردین ۱۳۹۴ به‌مناسبت روز ملی فناوری هسته‌ای، ایران از چندین دستاورد مهم در حوزه فناوری هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها شامل موارد زیر بودند:
۱. تولید اولین مجتمع سوخت مجازی بومی: این مجتمع سوخت به‌صورت بومی طراحی و ساخته شده و گامی مهم در جهت خودکفایی در تولید سوخت هسته‌ای محسوب شد.
۲. رونمایی از سه رادیوداروی جدید: این رادیوداروها برای تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف، به‌ویژه در حوزه سرطان، توسعه یافته‌اند و نشان‌دهنده پیشرفت ایران در کاربردهای پزشکی فناوری هسته‌ای بودند.
۳. معرفی یک محصول در حوزه محیط زیست: هدف آن بهبود شرایط زیست‌محیطی با استفاده از فناوری هسته‌ای است.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۹۵
در۲۰ فروردین ۱۳۹۵ به مناسبت روز ملی فناوری هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران از ۷۷ دستاورد جدید هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها حوزه‌های مختلفی را شامل می‌شدند، از جمله:
۱. تولید قرص‌های سوخت اورانیوم سیلیساید برای راکتور تحقیقاتی تهران: این قرص‌ها به‌عنوان سوخت پیشرفته برای راکتورهای تحقیقاتی طراحی شده‌اند و به بهبود عملکرد و ایمنی راکتور کمک می‌کنند.
۲. توسعه فناوری پلاسمای سرد برای مصارف پزشکی و کشاورزی: این فناوری در درمان سرطان و همچنین در فرآیندهای مرتبط با کشاورزی، مانند حذف سموم از محصولات، کاربرد دارند.
۳. تولید رادیوداروی تربیوم-۱۶۱ برای درمان تومورهای موضعی: این رادیودارو به‌طور خاص برای درمان تومورهای کوچک و موضعی توسعه یافته است و می‌تواند به بهبود روش‌های درمانی موجود کمک کند.
۴. تولید پودر زیرکونیای پایدار برای صنایع مختلف: این ماده در صنایع گوناگونی مانند سرامیک، کاتالیست‌ها و پوشش‌های مقاوم در برابر حرارت کاربرد دارد.
۵. رئیس‌جمهور در این مراسم از دستگاه‌های جدید «زونال سانتریفیوژ»، «اولتراسانتریفیوژ» و مجتمع‌های «سوخت تست راکتورهای قدرت» و «سوخت تست راکتور مدرن‌شده اراک» نیز رونمایی کرد.
۶. رئیس‌جمهور همچنین در این مراسم از سه عنوان کتاب «دانشنامه حفاظت و امنیت هسته‌ای»، «صنعت هسته‌ای؛ شاهکار ایرانی» و «برخوردهای دوگانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با کشورهای مظنون به فعالیت در زمینه تسلیحات هسته‌ای و یا داشتن خطاهای پادمانی» رونمایی کرد.
۷. رئیس جمهور همچنین از طریق ویدئو‌کنفرانس «سایت هسته ای پسمان گور» در منطقه انارک را افتتاح کرد.
این دستاوردها نشان‌دهنده پیشرفت‌های قابل‌توجه ایران در زمینه فناوری هسته‌ای و کاربردهای صلح‌آمیز آن در حوزه‌های پزشکی، کشاورزی و صنعتی است.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۹۶
در ۲۰ فروردین ۱۳۹۶ به مناسبت روز ملی فناوری هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران از چندین دستاورد مهم در حوزه فناوری هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها شامل موارد زیر بودند:
۱. سانتریفیوژ سنگ: این دستگاه برای ارزیابی میادین نفتی استفاده می‌شود. با نمونه‌برداری از سنگ مخزن و اعمال حرکت دورانی، پارامترهایی مانند تراوایی نسبی و فشار مویینگی سیالات درون سنگ اندازه‌گیری می‌شود که به تخمین ویژگی‌های نفتی میدان کمک می‌کند.
۲. پمپ کندانس دمای بالاRG : این پمپ که در واحد اول نیروگاه اتمی بوشهر مورد نیاز بود، برای اولین‌بار در داخل کشور طراحی، ساخته و آزمایش شد. ساخت این پمپ با هزینه‌ای معادل یک‌چهارم نمونه خارجی انجام گرفت.
۳. مرکز تولید رادیوداروهای پیشرفته پزشکی در مجتمع شهدای هسته‌ای کرج: این مرکز با فضای کلین‌روم به مساحت ۳۵۰ متر مربع، قادر به تولید رادیوداروی FDG برای تصویربرداری پت است و نیاز بیش از ۱۰ بیمارستان را تأمین کرد. همچنین، ژنراتور ژرمانیوم-گالیوم (پارس گالوژن) بعد از آن در این مرکز تولید شد که ایران را به پنجمین کشور تولیدکننده جهانی و تنها تولیدکننده آسیایی این محصول تبدیل کرد.
۴. مرکز بومی پرتودهی صنعتی در قزوین: این مرکز با هدف ارائه خدمات پرتودهی به صنایع مختلف افتتاح شد و به بهبود کیفیت و افزایش ماندگاری محصولات صنعتی و کشاورزی کمک می‌کند.
۵. بهره‌برداری از چند طرح و دستاورد هسته‌ای در استان‌های مختلف:هم‌زمان با این روز،چندین طرح و دستاورد هسته‌ای در استان‌های مختلف کشور به بهره‌برداری رسید که نشان‌دهنده گسترش فعالیت‌های هسته‌ای در سراسر کشور است.

سالروز ملی فناوری هسته ای سال ۱۳۹۷
در ۲۰ فروردین ۱۳۹۷ هم‌زمان با دوازدهمین سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران از ۸۳ دستاورد جدید هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها حوزه‌های مختلفی از جمله صنعتی، اکتشاف، استخراج و تحقیقات را شامل می‌شدند.
برخی از این دستاوردها عبارت بودند از:
۱. سامانه تست لوپ‌های سوخت ۲ بار و ۱۰ بار: این سامانه‌ها برای آزمایش و ارزیابی عملکرد سوخت‌های هسته‌ای در شرایط فشاری مختلف طراحی شده بود. 
۲. واحد فرآیندی اختلاط، انتقال و نمونه‌گیری در مجتمع غنی‌سازی شهید احمدی روشن نطنز: این واحد به‌عنوان یکی از حلقه‌های مهم در فرآیند غنی‌سازی اورانیوم معرفی شد.
۳. انتقال اولین محموله کیک زرد از کارخانه اردکان یزد به UCF اصفهان: این اقدام نشان‌دهنده تکمیل بخشی از زنجیره تأمین مواد اولیه برای فرآیند غنی‌سازی بود. 
۴. آغاز به کار مرکز تحقیق و توسعه علوم و مهندسی مواد در فردو: این مرکز به‌منظور پژوهش و توسعه در زمینه مواد پیشرفته مرتبط با فناوری هسته‌ای تأسیس شد.
۵.بهره‌برداری از اولین شتاب‌دهنده خطی بومی کشور: این شتاب‌دهنده در حوزه‌های پزشکی و صنعتی کاربرد دارد و نشان‌دهنده پیشرفت ایران در ساخت تجهیزات پیشرفته هسته‌ای است.

سالروز ملی فناوری هسته ای سال ۱۳۹۸
در ۲۰ فروردین ۱۳۹۸ هم‌زمان با سیزدهمین سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران از ۱۱۴ دستاورد جدید در صنعت هسته‌ای رونمایی کرد. این دستاوردها در حوزه‌های مختلفی از جمله اکتشاف، چرخه سوخت، فناوری، لیزر، نیروگاهی، استخراج و پزشکی بودند. 
برخی از این دستاوردهای مهم عبارت‌اند از:
۱.طراحی و ساخت سانتریفیوژ زونال پیوسته: این دستگاه برای جداسازی و خالص‌سازی مواد بیولوژیکی و دارویی به کار می‌رود و می‌تواند در صنایع پزشکی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار گیرد.
۲. طراحی و ساخت سیستم کنترلی سامانه سنجش: این سیستم برای کنترل و نظارت بر فرآیندهای هسته‌ای طراحی شد و به افزایش دقت و ایمنی در این فرآیندها کمک می‌کند.
۳. ساخت چشمه فوتون‌های درهم‌تنیده کوانتومی: این فناوری در حوزه ارتباطات کوانتومی و افزایش امنیت اطلاعات کاربرد دارد و ایران را در زمره کشورهای پیشرو در این زمینه قرار داد.
۴. رادیوداروی پیشرفته ایتریوم-۹۰ برای درمان سرطان کبد: این رادیودارو به‌صورت هدفمند سلول‌های سرطانی کبد را مورد هدف قرار داده و به بهبود روش‌های درمانی کمک می‌کند.
۵. تولید اکسیژن-۱۸ با ظرفیت ۱۰۰ کیلوگرم در سال: این ایزوتوپ پایدار در تولید رادیوداروها و به‌ویژه در دستگاه‌های پرتو تشخیصی پت اسکن مورد استفاده قرار می‌گیرد و نیازهای پزشکی هسته‌ای کشور را تأمین کرد.
۶. طراحی و ساخت طیف‌سنج پیشرفته‌ FTIR: این دستگاه برای اندازه‌گیری ترکیبات ایزوتوپی محصولات مرتبط با آب سنگین به کار می‌رود و ایران را در جایگاه پنجمین کشور دارنده این فناوری قرار داد.
این دستاوردها درمراسمی با حضور رئیس‌جمهور وقت، حسن روحانی و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران،علی‌اکبر صالحی، رونمایی شدند. این پیشرفت‌ها نشان‌دهنده توانمندی‌های علمی و فناورانه ایران در حوزه فناوری هسته‌ای و کاربردهای صلح‌آمیز آن در بخش‌های مختلف صنعتی و پزشکی است.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۳۹۹
در۲۰ فروردین ۱۳۹۹ هم‌زمان با چهاردهمین سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای،قرار بود جمهوری اسلامی ایران از ۱۲۲ دستاورد جدید هسته‌ای رونمایی کند. با این حال به‌دلیل شیوع ویروس کرونا، این مراسم به تعویق افتاد.

سالروز ملی فناوری هسته ای سال ۱۴۰۰
در۲۰ فروردین ۱۴۰۰ هم‌زمان با پانزدهمین سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران از دستاوردهای درخشانی در زمینه دانش و فناوری هسته‌ای رونمایی کرد که شامل موارد زیر است:
۱. افتتاح مرکز ملی فناوری‌های کوانتومی ایران
۲.طراحی، ساخت و راه‌اندازی فاز دوم واحدهای تولید صنعتی ترکیبات دوتره در مجتمع آب‌سنگین خنداب اراک
۳.طراحی، ساخت و بهره‌برداری از ایستگاه تصفیه خوراک هگزافلوراید اورانیوم در مجتمع غنی‌سازی نطنز
۴.گازدهی زنجیره کامل ۱۶۴ ماشین سانتریفیوژ نیمه‌صنعتیIR۶ با ۱۰kg swu/year
۵.آغاز گازدهی فاز اول ۳۰ ماشین زنجیره شاهد سانتریفیوژR۵ با توان جداسازی ۱۰kg swu/year
۶.آغاز گازدهی فاز اول ۳۰ ماشین زنجیره شاهد سانتریفیوژR۶s با توان جداسازی‌۶kg swu/year
۷.آغاز تست مکانیکی ماشین سانتریفیوژ IR۹ با توان جداسازی ۵۰kg swu/year با استفاده از ماشین‌های سانتریفیوژ IR۹-۱B IR۹-S به‌عنوان گام اولیه
۸.طراحی آبشارهای مربعی و مربعی شده دوبخشی و سه‌بخشی و واحدهای جانبی برای جداسازی ۹ ایزوتوپ پایدار گاز Xe‌ با خلوص ۹۹.۹درصد.
۹.طراحی آبشارهای مربعی و مربعی شده دوبخشی و سه‌بخشی و واحدهای جانبی برای جداسازی ۸ ایزوتوپ پایدار گاز TeF۶ با خلوص ۹۹.۹درصد.
۱۰.بومی‌سازی دانش طراحی، ساخت، تست و تدوین دانش فنی شیر خلأ تمام فلزی زاویه‌ای DN۴۰.
۱۱.بومی‌سازی دانش طراحی، ساخت، تست و تدوین دانش فنی شیر خلأ دروازه‌ای پنوماتیک DN۶۳.
۱۲.بومی‌سازی دانش طراحی، ساخت، تست و تدوین دانش فنی شیر خلأ سوزنی دستی DN۲۵.
۱۳.ساخت اولین نمونه از پروژه بومی‌سازی دانش طراحی و ساخت درایو فرکانس بالا با توان نامی ۲ کیلوات
۱۴.اتمام فاز اول تدوین کدهای محاسباتی و نرم افزار جامع بومی «طراحی و شبیه‌سازی رفتار گاز درون ماشین سانتریفیوژ» برای سیستم‌های دو جزئی و چندجزئی
۱۵. اتمام فاز دوم تدوین کدهای محاسباتی و نرم‌افزار جامع بومی «طراحی و شبیه‌سازی زنجیره سانتریفیوژ گازی» برای سیستم‌های دوجزئی و چندجزئی (غنی‌سازی اورانیوم و جداسازی ایزوتوپ‌های پایدار)
۱۶. تجهیز و راه‌اندازی خط تولید ماشین‌های نسل جدید در مجتمع شهید احمدی‌روشن پس از حادثه تروریستی
۱۷. طراحی و ساخت دستگاه لیزر دیسک ۱۰kw، ۵kw فیبر و ۲kw فیبر به روش تاندم و ترکیب‌کننده فیبر چهار به یک
۱۸. احداث، تجهیز و بهره‌برداری از مرکز ملی جداسازی توسعه کاربرد ایزوتوپ‌های پایدار در فردو
۱۹. طراحی، ساخت و بهره‌برداری از اورژانس پرتویی و سوانح سوختگی اراک
۲۰. طراحی و ساخت دستگاه سانتریفیوژ بانک خون
۲۱. تولید ۱۱۰ زیست‌مولکول ایزوتوپی مورد استفاده در کیت غربالگری نوزادان
۲۲. تولید نیمه‌صنعتی غناسنج آنلاین هگزافلوراید اورانیوم TEM
۲۳. رادیوداروی تشخیصی Ga-۶۸ FAPI
۲۴. رادیوداروی درمانی Lu-۱۷۷ FAPI
۲۵. رادیوداروی تشخیصی Ga-۶۸ pars-Cixafor
۲۶. طراحی و ساخت فانتوم حجمی ژرمانیوم
۲۷. رونمایی از لیزر پرینتر سه‌بعدی فلزات

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۴۰۱
در۲۰ فروردین ۱۴۰۱ همزمان با شانزدهمین سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران از دستاوردهای درخشانی در زمینه دانش و فناوری هسته‌ای رونمایی کرد که شامل موارد زیر است:
۱. رونمایی از سند جامع راهبردی سازمان
۲. رونمایی از ۹ دستاورد، شامل سه دستاورد در حوزه رادیوداروها در روز ملی فناوری هسته‌ای
۳. دو دستاورد در حوزه پلاسما که شاید برای اولین بار کشور در این مسیر از فناوری اطلاعات پلاسمای سرد استفاده می‌کند که یکی از آن در «پلاسماتراپی» برای درمان سرطان است
۴. سم‌زدایی و آفت‌زدایی با استفاده از تکنولوژی پلاسما برای محصولات کشاورزی
۵. چهار دستاورد دیگر در حوزه‌های صنعتی ازجمله لیزر برای قطعات پیچیده و ریز 
۶. دستاورد دیگر در حوزه سیستم‌های کنترلی و عکس‌برداری است که در حوزه صنعتی در حوزه انرژی اتمی مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت و در روز ۲۰ فروردین توسط رئیس‌جمهور رونمایی شد
۷. دو برنامه محوری ما در حوزه برق هسته‌ای و دیگری در توسعه کاربرد پرتوهاست که از آن رونمایی خواهد شد

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۴۰۲
در ۲۱ خرداد ۱۴۰۲، جمعی از دانشمندان، متخصصان و مسئولان صنعت هسته‌ای کشور به مناسبت سالروز ملی فناوری هسته‌ای با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی)رهبرمعظم انقلاب اسلامی، دیدار کردند.این دیدار پس ازبازدید ۱.۵ساعته‌ ایشان از نمایشگاه دستاوردهای هسته‌ای در حسینیه‌ امام‌خمینی‌(ره) برگزار شدرهبر انقلاب در این دیدار، صنعت هسته‌ای را کلید پیشرفت ایران در بخش‌های مختلف دانستند و تأکید کردند که این صنعت از مؤلفه‌های اساسی قدرت و اعتبار کشور است. ایشان با اشاره به اهمیت بومی‌سازی فناوری هسته‌ای، این پیشرفت‌ها را نشان‌دهنده‌ ناکامی دشمنان در تحقیر ملت ایران و تضعیف روحیه‌ کار و امید در کشور برشمردند.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین با تأکید بر لزوم همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب مقررات پادمانی، خاطرنشان کردند که نباید زیر بار خواسته‌های زورگویانه رفت و باید از زیرساخت‌های هسته‌ای کشور حفاظت کرد.

سالروز ملی فناوری هسته‌ای سال ۱۴۰۳
سازمان انرژی اتمی ایران به مناسبت بزرگداشت هجدهمین سالروز ملی فناوری هسته‌ای اواخر اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۳ در شهر اصفهان سی‌امین کنفرانس ملی علوم و فنون هسته‌ای و اولین کنفرانس بین‌المللی در این زمینه را برگزار کرد. در حاشیه این مراسم دستاوردهای سازمان انرژی اتمی در حوزه رادیوداروها، کشاورزی هسته‌ای و کاربردهای این دانش و فناوری در حوزه‌های مختلف صنعت رونمایی شد.

۲۳ فروردين ۱۴۰۴ - ۱۴:۰۰ - کد خبر: ۱۴۹۹۱۳۸ - جام جم آنلاین

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان ضمن بازدید از اقدامات ستاد نوروزی شهرستان نائین، عملکرد آن را مثبت دانست.

به گزارش اداره‌کل روابط‌عمومی و امور بین‌الملل استانداری اصفهان، منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در سفر به شهرستان نائین از ایستگاه امنیت و سلامت جمعیت هلال‌احمر، ستاد اسکان، ایستگاه آتش‌نشانی و مرکز اورژانس این شهرستان بازدید نمود.
وی در حاشیه این بازدید با اشاره به موقعیت خاص نائین و قرار گرفتن آن در چهارراه مواصلاتی کشور و همچنین ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی این شهرستان اظهار کرد: بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که خدمات‌رسانی به مسافرین و اقدامات ستاد هماهنگی خدمات سفر به ویژه فعالیت دستگاه‌های امدادی و خدمات‌رسان شهرستان نائین در ایام نوروز، به خوبی انجام شده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با تأکید بر رعایت نکات ایمنی در حال رانندگی و پیوستن به پویش “نه به تصادف” عنوان کرد: این پویش با هدف کاهش تصادفات جاده‌ای و حفظ سلامت و امنیت جانی مسافران نوروزی راه‌اندازی شده است؛ از این رو از مردم درخواست می‌گردد تا ضمن پیوستن به این پویش، رعایت نکات ایمنی در حین رانندگی را مدنظر قرار دهند.
وی ضمن تقدیر از اقدام سریع و خدمات‌رسانی به موقع توسط اورژانس و هلال‌احمر در حادثه انحراف و واژگونی اتوبوس در محور چوپانان به انارک بیان کرد: ارتقای ناوگان خودرویی آتش‌نشانی شهرداری و اورژانس نائین مورد تأکید بوده و پیگیری این موضوع در دستور کار قرار دارد.

۵ فروردین ۱۴۰۴

مهدی علمی اصفهانرئیس اداره راه و شهرسازی شهرستان نایین گفت: اراضی در نظر گرفته شده جهت تخصیص به ۸۰۰ نفر از واجدین شرایط طرح‌های حمایتی مسکن در این شهرستان در مرحله آماده سازی قرار دارد.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی از استان اصفهان؛ مهدی علمی رئیس اداره راه و شهرسازی شهرستان نایین در خصوص وضعیت پروژه‌های مسکونی در این شهرستان اظهار کرد: در راستای اجرای طرح نهضت ملی مسکن و قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، اراضی در نظر گرفته شده جهت تخصیص به ۸۰۰ نفر از واجدین شرایط این طرح‌ها در مرحله آماده سازی است.  

وی افزود: با تلاش‌های بعمل آمده در جهت تامین مسکن اقشار مختلف در این شهرستان، نقشه‌های فاز ۱ اراضی ۱۹ هکتاری و ۱۲ هکتاری تهیه و تصویب شده است که این ۲ پروژه در مجموع قابلیت احداث ۱ هزار و ۳۰۰ واحد مسکونی را دارند.  

رئیس اداره راه و شهرسازی شهرستان نایین در خصوص وضعیت طرح‌های جامع و تفصیلی شهرهای این شهرستان بیان کرد: طرح ویژه بافت تاریخی فرهنگی شهر نایین در کارگروه امور زیربنایی تصویب و به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ارسال شده است.   

وی افزود: طرح جامع شهر نایین در کمیته کارشناسی و گروه کاری تلفیق زیربنایی مطرح شده است و طرح تفصیلی شهر انارک در سال جاری به شهرداری ابلاغ شد.  

علمی گفت: با تلاش و پیگیری‌هایی که انجام شد ۱۵ هکتار از اراضی حریم به محدوده شهری شهر نایین و ۵ هکتار از اراضی حریم انارک به محدوده شهری انارک الحاق شد، همچنین موضوع الحاق ۳۵ هکتار زمین به محدوده شهر نایین، ۱۰.۸ هکتار زمین به محدوده شهر بافران و الحاق ۱۰ هکتار زمین به محدوده شهر انارک در دست پیگیری قرار دارد.  

۴ فروردین ۱۴۰۴ - ۱۲:۱۷

مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با قدرت‌های هسته‌ای، موسوم به ۱+۵ که از سال ۱۳۸۲ آغاز شده بود، در سال ۱۳۹۰ وارد مرحله تازه‌ای شد. آمریکایی‌ها به‌واسطه کشور عمان علاقه‌مندی خود را برای مذاکره مستقیم با ایران اعلام داشتند. وزارت خارجه ایران پس از کسب تکلیف از مقام معظم رهبری مدظله‌العالی با لحاظ شروط شش‌گانه معظم‌له، مذاکرات را در سطح معاونان وزیر آغاز کرد.
مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با قدرت‌های هسته‌ای، موسوم به ۱+۵ که از سال ۱۳۸۲ آغاز شده بود، در سال ۱۳۹۰ وارد مرحله تازه‌ای شد. آمریکایی‌ها به‌واسطه کشور عمان علاقه‌مندی خود را برای مذاکره مستقیم با ایران اعلام داشتند. وزارت خارجه ایران پس از کسب تکلیف از مقام معظم رهبری مدظله‌العالی با لحاظ شروط شش‌گانه معظم‌له، مذاکرات را در سطح معاونان وزیر آغاز کرد.
پس از یک سال مذاکره، طرف آمریکایی برای نخستین بار موافقت بالقوه خود را با غنی‌سازی ایران اعلام نمود و حق غنی‌سازی ایران را به رسمیت شناخت. پس از این مذاکرات، یک چارچوب روشن و منظم، تعیین و در آن چگونگی اقدامات بعدی تا روی کارآمدن دولت یازدهم تثبیت شد.به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی ایران توسط آمریکایی‌ها، راه را برای ادامه مسیر هموار کرد و مذاکرات در سال ۱۳۹۲ در قالب برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» ادامه یافت. با گذشت بیش از دو سال مذاکرات فشرده و نفس‌گیر، سال ۱۳۹۴ توافق حاصل شد. طبق این توافق، حق غنی‌سازی، تولید آب سنگین، تحقیق و توسعه، اکتشاف و استخراج، ساخت نیروگاه‌های جدید و مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک برای ایران حفظ شد.
جمهوری اسلامی ایران کلیه تعهدات برجامی خود را اجرایی کرد؛ اما طرف‌های غربی با وجود تسهیل نسبی فضای ارتباطات بین‌المللی و تجاری کشور بین سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷، مهم‌ترین هدف توافق که رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران بود را نادیده گرفتند و به بهانه‌های مختلف از عمل به تعهدات شانه خالی کردند.
 
جلسه رؤسای سازمان انرژی اتمی ایران و آمریکا

روی کارآمدن ترامپ در آمریکا و خروج از برجام، موضوع را پیچیده‌تر کرد تا جایی که ایران طی یک سال صبر راهبردی و هشت ماه روند کاهش تعهدات، در عمل نشان داد در مدت یک‌سال و نیم، تمامی تعهدات خود را اجرا کرده و ۱۵ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز بر این موضوع صحه گذاشتند. این درحالی بود که طرف‌های مقابل هیچ‌یک از تعهدات متقابل خود را اجرایی نکردند. ازاین‌رو، به‌منظور ایجاد تراز و تعادل درتعهدات، جمهوری اسلامی ایران طی پنج گام تعهدات خود را کاهش داد و در اردیبهشت‌ ۹۸ با ارسال نامه به شورای‌عالی امنیت ملی، شروع به کاهش تعهدات خود کرد و به طرف‌های اروپایی نیز مهلت ۶۰ روزه داد تا به وعده‌های خود عمل کنند. ایران در راستای اقدام متقابل در احیای حقوق خود و در قالب پنج گام، تمامی تعهدات فنی خود که در چارچوب برجام به آن متعهد شده بود را کنار گذاشت که ازجمله آن می‌توان به محدودیت در سطح و میزان غنی‌سازی، محدودیت درمیزان ذخیره آب‌سنگین، محدودیت در تحقیق و توسعه و آغاز غنی‌سازی در فردو اشاره کرد.
همچنین در این دوران، با تصویب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران، سازمان انرژی اتمی ملزم شد که با هدف اقدام متقابل و احیای حقوق خود موارد زیر را اجرایی کند:
 
ماده ۱.
 در راستای تأمین شروط ۹ گانه مقام معظم رهبری درخصوص توافق هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، در راستای مصارف صلح‌آمیز نسبت به تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد اقدام و سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند. همچنین سازمان پیش‌گفته موظف است نیاز کشور برای مصارف صلح‌آمیز به اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد را به‌طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند.
 
ماده ۲.
 دراجرای بند(۳) قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام مصوب۱۳۹۴.۰۷.۲۱ و در راستای تحقق ظرفیت ۱۹۰ هزار سو غنی‌سازی، سازمان انرژی اتمی ایران، مکلف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، ظرفیت غنی‌سازی و تولید اورانیوم غنی‌سازی شده با سطح غنای متناسب هر یک از مصارف صلح‌آمیز کشور را، به میزان ماهانه حداقل ۵۰۰ کیلوگرم افزایش دهد و نسبت به نگهداری و انباشت مواد غنی‌شده در کشور اقدام کند.

ماده ۳.
 برای تحقق هدف مندرج در ماده (۲)، سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است حداکثر ظرف مدت سه ماه پس از تصویب این قانون عملیات نصب، تزریق گاز، غنی‌سازی و ذخیره‌سازی مواد را تا درجه غنای مورد نیاز، با حداقل ۱۰۰۰ دستگاه ماشین‌های نسل دوم پیشرفته (IR۲m) آغاز کند و همچنین در همین بازه زمانی، عملیات غنی‌سازی و تحقیق و توسعه با ماشین‌های نسل ششم (IR۶) را با حداقل ۱۶۴ ماشین از این نوع آغاز کرده و آن را ظرف مدت یک سال پس از تصویب این قانون به ۱۰۰۰ دستگاه ماشین توسعه دهد.
تبصره: سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است برای انتخاب وتعیین مکان نصب و استقرار ماشین‌های پیش‌گفته، استانداردهای سازمان پدافند غیرعامل را اخذ و اجرا کند.

ماده ۴.
 سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است نسبت به بهره‌برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی در اصفهان، ظرف مدت پنج ماه پس از تصویب این قانون اقدام کند.

ماده ۵.
 سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است، در راستای بند (۴) قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، همزمان با عملیات بهینه‌سازی و راه‌اندازی عامل واکنش (رآکتور) ۴۰ مگاواتی آب سنگین خنداب اراک، نسبت به طراحی یک عامل واکنش (رآکتور) آب سنگین ۴۰ مگاواتی جدید با هدف تولید همسان‌های ناپایدار (رادیوایزوتوپ) بیمارستانی با جدول زمان‌بندی اقدام کند و جدول زمان‌بندی این موضوع را ظرف مدت یک ماه پس از تصویب این قانون به اطلاع مجلس شورای اسلامی برساند.

ماده ۶.
 دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای متعهد از جمله کشورهای ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلستان، چین و روسیه) در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش، دو ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون در مجلس شورای اسلامی، نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند.
تبصره: منظور از دولت در این قانون حسب مورد قوه مجریه، هیأت وزیران و کلیه دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط است.

ماده ۷. 
چنانچه کشورهای متعهد ازجمله کشورهای ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلستان، چین و روسیه) نسبت به اجرای تعهدات خود و رفع کامل تحریم‌ها از جمله هسته‌ای، نظامی، حقوق بشری و امثال آن علیه جمهوری اسلامی ایران اقدام کنند، دولت موظف است گزارش دقیق اقدامات انجام‌شده را به مجلس ارائه کند. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نیز کمیسیون انرژی مجلس ارزیابی خود را نسبت به این گزارش به‌منظور تعیین تکلیف در مجلس، به مجلس شورای اسلامی به استناد بند (۷) ماده (۴۵) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس ارائه می‌کنند.
اما مسأله مورد توجه در این دوران، پیشرفت‌های علمی و فنی بود که در چارچوب گام‌های کاهش تعهدات، متخصصان هسته‌ای کشورمان، به آنها دست یافتند. ایران هر چند در سالیان پیش از برجام توانسته بود با مهندسی معکوس سانتریفیوژ IR۱ وارد باشگاه کشورهایی شود که هم توان غنی‌سازی داشتند و هم از توان ساخت ماشین غنی‌سازی برخوردار بودند؛ اما قابلیت‌های پایین این ماشین که ظرفیت غنی‌سازی معادل یک‌سو داشت، سبب شد تا سازمان انرژی اتمی تحقیق روی ساخت سانتریفیوژهای نسل جدید را آغاز کند و در این مسیر پروژه‌هایی نظیر IR۴،IR۲ و IR۶ تعریف شدند.
پس از آن که ایران در قالب گام سوم هسته‌ای اعلام کرد که هیچ محدودیتی در مسیر تحقیق و توسعه برای خود قائل نیست، سازمان انرژی اتمی بنا به دستور نهادهای بالادستی، قوانین مصوب و تلاش شبانه‌روزی، دست به انجام اقداماتی زد که باعث شگفتی و حیرت جهانیان شد؛ رونمایی از سانتریفیوژ IR۹ با پنج و نیم متر ارتفاع که توان غنی‌سازی ۵۰ سو دارد را می‌توان در قالب یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای علمی متخصصان هسته‌ای ایران در دوران کاهش تعهدات برجامی نام برد. در حالی‌که سانتریفیوژ IR۸ پیش از آن با ظرفیت غنی‌سازی ۲۴ سو معرفی شده بود، در همین روز گازدهی شد تا مسیر تحقیق روی آن نیز شروع شود. معرفی و گازدهی ماشین‌های جدید، نشان داد که عزم ایران برای گذر از محدودیت‌ها و ورود به عرصه غنی‌سازی صنعتی بسیار جدی است و هیچ تحریم و فشاری مانع از این عزم راسخ نمی‌شود. همچنین در این دوران بود که صنعت ساخت سانتریفیوژ توسعه یافت و به دست متخصصان داخلی بومی‌سازی شد.
تحول دیگری که در این میان رخ داد، عدم اکسیده کردن اورانیوم‌های غنی‌شده بود که در جریان تحقیق و توسعه انجام می‌گرفت. پیش از این، ایران در مسیر تحقیق و توسعه صنعت هسته‌ای خود، اورانیوم‌هایی که به‌وسیله ماشین‌های جدید غنی می‌شد را دوباره به حالت عادی برمی‌گرداند؛ ولی از این تاریخ به بعد اورانیوم‌های غنی‌شده به‌دست آمده را به ذخایر خود اضافه می‌کرد.درهمین مسیر بود که فعالیت‌های صنعت هسته‌ای کشور شتاب فزاینده‌ای گرفت و با انباشت دانش فنی، مرحله دستیابی وبومی‌سازی دانش و فناوری هسته‌ای درحوزه‌های کشاورزی و غذایی، سلامت و محیط‌زیست، برق هسته‌ای و صنایع به‌طور جدی وارد مرحله صنعتی شد.

بارگذاری سوخت صفحه‌ای ۲۰ درصد در رآکتور تهران 
نخستین سوخت ۲۰ درصد تولیدشده در داخل کشور، بهمن ۱۳۹۰ در رآکتور پنج مگاواتی تهران بارگذاری شد. این سوخت در مجتمع سوخت رآکتورهای هسته‌ای اصفهان تولید و پس از طی مراحل فنی و رعایت استانداردهای ایمنی، زیر نظر مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور جهت بهره‌برداری به رآکتور تهران وارد و بارگذاری شد. با راه‌اندازی خط تولید این مجتمع سوخت و بهره‌برداری در رآکتور تهران، کلیه رادیوداروهای مورد نیاز کشور در داخل تولید و از خروج ارز جلوگیری شد. بدین ترتیب آخرین گام در تکمیل فرآیند سوخت هسته‌ای یعنی ساخت سوخت و بارگذاری مجتمع‌های سوخت در داخل قلب رآکتور توسط متخصصان هسته‌ای کشور برداشته شد.

تأسیسات هسته‌ای فردو
تأسیسات هسته‌ای فُردو با نام رسمی مجتمع غنی‌سازی شهید مسعود علی‌محمدی، تأسیساتی است که به‌منظور غنی‌سازی اورانیوم در اعماق صخره‌های سنگی در فردو، ساخته شده است. نام این مرکز در ۲۶ بهمن ۱۳۹۰ به پاس خدمات شهید مسعود علی‌محمدی به برنامه هسته‌ای ایران، به نام این دانشمند شهید، نام‌گذاری شد. طبق تفاهم هسته‌ای که در فروردین‌ ۱۳۹۴ توسط وزیر خارجه وقت ایران، کشورهای ۱+۵ و اتحادیه اروپا منتشر شد، این مرکز می‌بایست از یک مرکز غنی‌سازی، به یک مرکز در راستای فعالیت‌های علمی و پژوهشی، محدود می‌شد؛ اما در گام چهارم کاهش تعهدات برجامی، در تاریخ ۱۶ آبان‌ ۱۳۹۸ سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران از آغاز دوباره فعالیت تأسیسات هسته‌ای شهید علی‌محمدی (فردو) در راستای غنی‌سازی اورانیوم خبر داد. ضمن آن که در دی‌ سال ۱۳۹۹ اقدام به ازسرگیری غنی‌سازی ۲۰ درصدی در این تأسیسات کرد.

راه‌اندازی نیروگاه اتمی بوشهر 
عمده عملکرد کشور در استفاده از منابع انرژی پاک، مربوط به تولید برق در واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر است. این واحد تنها واحد تولید برق هسته‌ای در کشور، پس از سال‌ها کش‌وقوس و طی‌ کردن مسیری پر فرازونشیب با بهره‌مندی از تکنولوژی غربی (آلمان) و شرقی (روسیه) در سال ۱۳۹۰ راه‌اندازی شد و در مهر سال ۱۳۹۲ مورد بهره‌برداری تجاری قرار گرفت و وارد شبکه توزیع برق شد. این نیروگاه در همان سال به بهره‌بردار ایرانی تحویل داده شد. مهم‌تر از میزان تولید برق، رعایت بالاترین سطح ایمنی هسته‌ای در فعالیت‌های نیروگاه اتمی بوشهر است که در ارزیابی‌های مستمر توسط نهادهای بین‌المللی به تأیید رسیده است.

تحویل مسئولیت بهره‌برداری نیروگاه اتمی بوشهر به شرکت تولید و توسعه انرژی اتمی ایران

تولید دی‌اکسید اورانیوم سرامیکی و سوخت میله‌ای با غنای ۵/۳ درصد
در رآکتورهای آب‌سنگین از سوخت با غنای طبیعی استفاده می‌شود. به همین دلیل در شرکت سوره اصفهان واحد تولید پودر دی‌اکسید اورانیوم طبیعی با گرید سرامیکی برای تهیه سوخت رآکتور آب‌سنگین اراک درسال۱۳۹۰ راه‌اندازی شد. برای تولید این سوخت، ماده اولیه کیک زرد(U۳O۸) با انجام فرآیندهای شیمیایی به محصول اکسید اورانیوم سرامیکی تبدیل می‌شود.
همچنین به‌موازات ساخت سوخت صفحه‌ای و به‌عنوان جایگزینی برای آن، سوخت میله‌ای با غنای ۳.۵ درصد تحت پروژه‌ای در برنامه طراحی و ساخت قرار گرفت و در سال ۱۳۹۰ و قبل از راه‌اندازی و تولید سوخت صفحه‌ای، نمونه سوخت برای بارگذاری در رآکتور ساخته شد. سه سال پس از این اتفاق، واحد تولید دی‌اکسید اورانیوم غنی‌شده در سال ۱۳۹۳ با هدف تولید سوخت نیروگاه اتمی بوشهر به دست کارشناسان داخلی در شرکت سوخت رآکتورهای هسته‌ای طراحی و ساخته شد. از نکات پراهمیت و ویژه این واحد، دستیابی کشور به توان تولید پودر دی‌اکسید اورانیوم با خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب برای تولید قرص‌سوخت موردنیازمجتمع‌های سوخت هسته‌ای است‌که برای‌نخستین‌بارکشورایران توانست‌به دانش‌فنی تولید مجتمع‌های سوخت و آمادگی لازم برای تولید سوخت رآکتورهای قدرت ۱۰۰۰ مگاواتی برای استفاده در نیروگاه اتمی بوشهر، دست یابد.

تولید اسفنج زیرکونیوم 
نخستین نمونه داخلی غلاف تولیدشده با اسفنج زیرکونیوم با گرید هسته‌ای، سال ۱۳۹۱ تولید شد که در غلاف‌های نخستین، سوخت رآکتور تحقیقاتی توان صفر اصفهان به‌کار گرفته شد. گفتنی است سوخت رآکتور تحقیقاتی از اکسید اورانیوم با غنای طبیعی تولید می‌شود و از نوع سوخت‌های میله‌ای بوده که در سال ۱۳۹۲، برای تست‌های تشعشعی توسط شرکت سوخت رآکتورهای هسته‌ای طراحی و ساخته شده است.

سوپرجاذب‌های هسته‌ای
از دیگر تولیدات صنعت هسته‌ای در این دهه، ماده جاذب نوترون است که از مواد اصلی جاذب‌های سوخت هسته‌ای بوده و در صنایع مختلف و دارای تکنولوژی بالا کاربرد دارد. فناوری تولید این ماده در اختیار کشورهای خاص بوده و به‌راحتی در اختیار کشورهای دیگر قرار نمی‌گیرد. ازاین‌رو، تولید این ماده در راستای کسب خودکفایی تولید میله‌های جاذب رآکتورهای هسته‌ای کشور در سال ۱۳۹۴ در دستور کار قرار گرفت و با تولید آزمایشگاهی این ماده با خلوص و کیفیت بالا، ایران موفق به کسب دانش فنی لازم برای تولید آن شد.
دی بوراید کروم در قالب یک ماده جاذب هسته‌ای، دستاورد دیگری از سازمان انرژی اتمی است که در رآکتورهای قدرت به‌منظور کنترل رآکتورهای هسته‌ای به‌کار گرفته می‌شود. نمونه‌ای از این ماده پودری‌شکل از طریق سنتز شیمیایی در مقیاس آزمایشگاهی، سال ۱۳۹۵ تولید شده است. همچنین پودر سرامیکی اکسید زیرکونیوم که به اختصار زیرکونیا نامیده می‌شود و برای تولید قطعات ویژه در صنایع پزشکی و غیره کاربرد دارد، سال ۱۳۹۵ به روشی نوآورانه توسط دانشمندان جوان، صنعت هسته‌ای با اکسید ایتریم پایدارسازی شد تا در راستای استفاده در نخستین نمونه‌های حوزه پزشکی به خدمت گرفته شود.

واحدهای ۲ و ۳ نیروگاه بوشهر 
عملیات ساخت واحدهای دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر در سال ۱۳۹۶در زمینی به ‌مساحت ۵۰ هکتار آغاز شد. ظرفیت تولید برق هسته‌ای هرکدام از این نیروگاه‌های اتمی پس از راه‌اندازی ۱۰۵۷ مگاوات است. با راه‌اندازی این دو واحد، سالانه معادل ۱۰ میلیون بشکه نفت یا یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب گاز صرفه‌جویی و از انتشار هفت میلیون تُن گازهای آلاینده به محیط زیست جلوگیری می‌شود.

عملیات ساخت واحدهای ۲ و ۳ نیروگاه بوشهر

رمزنگاری کوانتومی
مرداد ۱۳۹۷ مرکز ملی علوم و فنون لیزر ایران از نخستین آزمایشگاه کوانتوم رونمایی کرد و توانست در محیط آزمایشگاهی کوانتوم را در فاصله یک متری با موفقیت آزمایش کند. آزمایش انتقال امن کوانتومی فوتون‌ها طی ۳ فاز آزمایشگاهی در فاصله دو متری، مابین دو ساختمان به مسافت ۳۰۰ متر و میان ساختمان مرکز فناوری‌های کوانتومی ایران تا تراز ۳۰۰ متری برج میلاد به مسافت ۱۶۵۰ متر انجام شد.

فرآیند یدید 
در مسیر توسعه غلاف‌های سوخت رآکتورهای قدرت به‌ویژه رآکتور قدرت نیروگاه اتمی بوشهر، درجه خلوص زیرکونیوم اهمیت دوچندان دارد. یکی از روش‌های صنعتی خالص‌سازی زیرکونیوم در دنیا فرآیندی به نام فرآیند یدید است که درحال حاضر تنها در کشورهای آمریکا، روسیه و هند به خدمت گرفته شده است. کارشناسان صنعت شکوفای هسته‌ای، سال ۱۳۹۷ موفق شدند به این دانش دست پیدا کنند و نخستین نمونه زیرکونیوم با خلوص بسیار بالا را در کشور تولید کنند.

راه‌اندازی سایت پسمانگور انارک
در دهمین مراسم گرامیداشت روز ملی فناوری هسته‌ای، سایت پسمانگور انارک به‌منظور تکمیل چرخه سوخت هسته‌ای در کشور افتتاح شد. در این سایت که پس از هشت سال جست‌وجو در سراسر ایران مکان‌یابی و ساخته شد، پسماند‌های پرتوزا براساس سطح پرتوزایی طبقه‌بندی و نگهداری می‌شوند. این سایت می‌تواند کارکرد ۳۰ ساله نیروگاه بوشهر را به مدت ۷۰ سال در خود نگهداری کرده و تا ۳۰۰ سال نیز قابلیت رصد شدن دارد. منطقه‌ای که در آن سایت پسمانگور ایجاد شده، مستعد در آغوش کشیدن مواد رادیواکتیو است.

تأسیسات تست ترموهیدرولیک
گام مهم دیگری که در تکمیل دستیابی به فناوری‌های هسته‌ای در سال ۱۳۹۷ برداشته شد، ساخت تأسیسات تست ترموهیدرولیک بود که بخشی جدایی‌ناپذیر از فرآیند طراحی و تست سوخت است. این تأسیسات قسمتی از تأسیسات مدرن تست سوخت محسوب می‌شوند و فقط کشورهای فرانسه، آمریکا، روسیه، کره جنوبی و مانند آن که طراح سوخت هستند از این تأسیسات برخوردارند. تست‌های افت فشار و بررسی سازگاری و سلامت مجتمع سوخت مشابه شرایط کاری نیروگاه ازجمله تست‌های سختی است که در تأسیسات ترموهیدرولیک (تست لوپ) انجام می‌شود و پس از این تست‌ها می‌توان از عملکرد سوخت هسته‌ای اطمینان حاصل کرد. این امر مهم با تکیه ‌بر دانش بومی توسط شرکت سوخت رآکتورهای هسته‌ای انجام پذیرفت.

بهره‌برداری از ماشین‌های سانتریفیوژ نسل جدید در مقیاس نیمه‌صنعتی 
سال ۱۳۹۹ به‌روزرسانی خطوط تولید، افزایش بهره‌وری و افزایش ظرفیت جداسازی مجتمع شهید احمدی‌روشن همراه با تدوین دانش فنی راه‌اندازی و بهره‌برداری از ماشین‌های نسل جدید، موضوعی بود که در سازمان موردتوجه واقع شد. این مسأله در راستای خودکفایی و اقتصادی‌تر شدن فرآیند غنی‌سازی اورانیوم در کشور صورت گرفت. ضمن آن‌که شرکت کالای الکتریک در این سال احداث ساختمان مرکز ملی جداسازی و توسعه کاربرد ایزوتوپ‌های پایدار را در دستور کار قرار داد.

آغاز ساخت مرکز تترا
سال۱۳۹۸عملیات ساخت مرکزتولیدوتوسعه رادیوداروهای ایران(تترا)براساس استانداردGMPوباهدفتولیدانبوه رادیوداروهای تشخیصی، درمانی و تسکینی بر پایه رآکتور و سیکلوترون برای استفاده در کشور و صادرات به کشورهای منطقه آغاز شد.
این مرکز جامع با فضای ۳۷ هزار مترمکعب جایگزین مراکزی خواهد شد که در دهه ۶۰ ساخته شده‌اند. این مرکز دو سیکلوترون و شش خط تولید کیت‌های دارویی و پنج خط تولید رادیودارو خواهد داشت. 
هدف از ساخت این پروژه ایجاد زیرساخت برای ارتقای تولیدات رادیوداروهای تشخیصی PET و SPECT درمانی بر مبنای آخرین استانداردهای روز اروپا (Eu-GMP)، ایجاد فضا و تجهیزات استاندارد برای تحقیق و توسعه در زمینه رادیوداروها از تحقیقات آزمایشگاهی تا مراحل پیش‌بالینی، امکان افزایش فضاهای مورد نیاز در آینده بدون نیاز به ایجاد زیرساخت جدید و طراحی و ساخت یک مرکز نمونه در دنیا با توجه به محدودیت‌های بودجه‌ای است. 
 
بازدید رئیس وقت سازمان از مراحل پیشرفت پروژه تترا

شروع ساخت مرکز ملی یون‌درمانی 
پروژه ساخت مرکز پرتودرمانی در زمینی به مساحت ۱۱۷۰۰۰ مترمربع در استان البرز با همکاری کشور اتریش و با هدف درمان بیماران سرطانی در دهه ۹۰ آغاز شد. 
یکی از ویژگی‌های‌ احداث مرکز ملی یون‌درمانی، پرتودرمانی هم‌زمان پروتون-یون کربن و نیز مجهزبودن به شتاب‌دهنده سینکروترون است. شتاب‌دهنده سینکروترون موجود در این مرکز دارای قابلیت ارائه سالانه ۹۰۰۰ جلسه پرتودرمانی به بیش از ۱۲۰۰ بیمار، مجهز به سه اتاق درمانی و یک اتاق تحقیقاتی برای انجام تحقیقات پیشرفته در حوزه علوم پایه پزشکی، فیزیک پزشکی و فیزیک کاربردی برای پژوهشگران با رویکرد امکان‌پذیری درمان در داخل کشور و کاهش هزینه‌های درمان با روش پروتون‌تراپی در ایران انجام شده است. مرکز ملی یون‌درمانی در حال ساخت، در جایگاه نخستین مرکز یون‌درمانی در خاورمیانه و هفتمین در دنیا قرار می‌گیرد. 

۲۷ اسفند ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۱ - کد خبر: ۱۴۹۷۲۳۴ - جام جم آنلاین

مقالات دیگر...