انارک نیوز - از شاعران این سده که به قولی اولین سراینده با گویش انارکی می باشد حاج میرزا رضا غفاری انارکی می باشد که از اولین آموزگاران و یکی از بنیان گذاران مدرسه فرخی انارک به سبک جدید در حدود 80 سال پیش است. این دل سوخته در سال 68 در مشهد دیده از جهان فرو بست. از سروده های اوست: 
نسیم صبح گذشتی چو از کنار انارک  /    رسان سلام من  از  لطف بر دیار انارک
بگو مهاجرتم از تو بد به حکم قضایی   /     و گرنه دور نگشتم من از حصار انارک
سرشک دیده بدامان من همی جاریست   /    از  آن   که  شدم دور از جوار انارک
کنند  عرضه  بمن  گر  تمام  مملکت ری  /   کنم  معاوضه  کی با کمی غبار انارک
هوای  قلهک  و تجریش  و دره و دربند   /   کجا و  کوه  درنجیل و چهل تقار انارک
کنم  مقایسه زرگنده  چون  به  زرگاباد  /   که هست موجب بس کسرواحتقارانارک
نه منظریه  و  نه رامسر نه کوه دماوند   /    بود چو  سهل و  معلا  و کوهسار انارک
کجا به  باغ  و  تماشای  گل کند رغبت   /   کسی که دیده  درودشت و جویبار انارک
هوای  گردش و تفریح  بوستان ننماید  /   دلی که هست شب و روز بیقرار انارک
و با گویش انارکی:
نیگارا تا ز عشقُت در کیمندی /  گیرفتار و اسیر و   دَردمندی
دلی مو در خمی زُلفُت اسیرو   /   خیلاص نابُ بهیچ تَدبیر و فندی
به یک دیه دل از آدم ابیری  /  تو یا افسونگری یا چَشم بندی
تیناف و رسنُ کیمند صیاد  /   توخوی می پای دلها هَه ابندی
شوُ رودرغمی عشقُت اسوجه  /   دل مو مثلی دُنَه ی سیبندی
وسر نارَسَه هرگز وعدَه ی تو   /   چیرا اهلی فیریب و ریشخندی
میگر از سنگ و آهنُ دلی تو   /   تا مو داری ابیرمبی اخندی
ایگر در سختی مو راحتی تو    /   مو جُز راحتی تو ناپسندی
دیوُنه ی غمی عشقی توهرگز  /   عاقلُش نابُکَه خوی هیچ بندی
غفاری یا هیمه جورت اواجه  /    نَوینی تو غم و رنج و گَزندی

انارک نیوز - هنگام ناامنی منازل (ایستگاه کاروانها) مورد تاخت و تاز یاغیان و دزدان بوده است به طوری که ملا حیدر انارکی گفته است:
هر آن کس بار تهران را بگیرد /   امیدوارم جلودارش بمیرد
تمام منازل حالی به حالی  /   سفید و قیلاقه آتش بگیرد
مگو تهران بگو ویرانه ی غم  /   به بالای سرش کوه دماوند
صدوسی و سه چشمه دارد کوه البرز  /   نمی ارزد به یک جرعه آب انارک
توضیح: در هنگام حمله، تلفات کاروانیان زیاد و دو منزل ذکر شده از بقیه نا امن تر بوده است که توصیه به نرفتن می کند.
هم چنین:
فلک ویران شوی ویرانه کردی  /   انارک را همه غم خانه کردی
به بالاخانه ها بستی صف جنگ  /   پی خونریزی خلق کردی آهنگ
و از دیگر شعر های فکاهی این شاعر انارکی:
الاغ جعفر معصوم بس که هشیار است  /   ز روی صاحب خویش آن الاغ بیزار است
نه کاه و نه جوی می دهد به آن حیوان  /   ز گشنگی نظرش سوی کاه دیوار است

از دیگر شعرای قدیمی انارک ملا عزیز انارکی بوده است که نقل می کنند:
عده ای از ساربانان برای پیدا کردن شتر هایشان منزل به منزل سراغ می گیرند تا به شیراز می رسند و در کاروانسرائی اطراق می کنند. چند نفر جهت خرید سوروسات (مایحتاج) به شهر می روند.
در یکی از میدان ها شاعری بساط خود را جهت مشاعره پهن کرده ولی همانندی نمی یافته و می گوید عجب شهر علم و ادبی است که کسی نیست با من مشاعره کند!
بچه های انارکی می گویند ما شاعری داریم که می تواند با تو مشاعره نماید و قرار فردا را در همان زمان و مکان می گذارند.
فردای آن روز ملا عزیز انارکی به همان میدان می رود و در بین مردم خوش ذوق شیراز که برای مشاعره جمع شده اند قرار می گیرد. شاعر بار و بنه خود را از الاغش پیاده می کند و داد سخن می دهد و سراغ شاعر انارکی را که بایستی با او مشاعره کند می گیرد.
ملا عزیز انارکی با ریخت و قیافه ساربانی پا پیش می گذارد که شاعر با دیدن آن قیافه او را هجو می کند و می گوید:
شاعر که توئی به لب لبانت ریدم   /   از مغز سرت تا زیر زبانت ریدم
ملا عزیز انارکی در جواب هجو را پاسخ می دهد که:
این حرف خوش و روی خوشت من دیدم   /    بر ریش و سبیل پدرت من ریدم
این ک ی ر خری که یک من تبریز است    /   سیصد درمش به خواهرت بخشیدم
مردم پس از این حاضر جوابی به کف زدن و شاباش به ملا عزیز انارکی می پردازند و شاعر، پشیمان از این مشاعره بار و بنه خود را جمع می کند و از معرکه خارج می شود.

انارک نیوز - اي كه بردي دل ما را و ندادي بازش
مده آزار و بكش تا بتواني نازش
عندليبي است كه پرورده گلش با صد ناز
باز نايد به قفس گر بدهي پروازش
پر و بالش مشكن تا نكشد آه و فغان
آشكارا نشود پيش رقيبان رازش
چشم جادوش فريبد دل مردم از سحر
بكن انديشه از آن مژه ي صيد اندازش
لحن داوودي و هفتاد و دو موسيقي را
طرح و انواع به يك نغمه كند آوازش
از "بياتات " و "نوا" تا به سراييدن "شور" (1)
رعشه درجان خلايق فكند آوازش
به چه ماند "طرب" و خاك انارك داني 
شيخ سعديست كه مسكن شده در شيرازش
تا يكي دو سال پيش كمتر كسي حتي از آشنايان نامش را شنيده و با اشعارش آشنايي پيدا كرده بود. نامش ملا علي است همان كه خانه اش در خيابان مكارم انارك زيباترين بادگير ها را بر پشت بام خود دارد. خانه اي كه چندين بار دست به دست شده و هم اكنون در اثر بي توجهي در حال ويراني است .
او فرزند حاج محمد رضا باني مسجدي است كه در كنار چشمه آب ساخته شده و هم اكنون در دست تعمير است.
ملا علي در انارك در بين سال هاي 1222 تا 1225 خورشيدي ديده به جهان گشود و در سال 1297 چشم از جهان فرو بست. مقبره اش همانند مزار ديگر بزرگان انارك چون : پدرش حاج محمد رضا، ملاابوالحسن ، ملارضا ، بيك علي و جاج باقر بزرگ ، در قبرستان تاريخي انارك با آجر ساخته شده و از نظر ارتفاع با ديگر قبور تمايز داشت كه متأسفانه در سال 1391 در دوره ي شوراي سوم شهر جهت تبديل به پارك با خاك يكسان شد. 
اي اهل قبور صاف شد مدفنتان
شد خرد و خمير استخوان تنتان
در ظرف سه -چار روز با تيغ لدر 
ويران شد و رفت از ميان مسكنتان 
لقبش مجدالاشراف و تخلصش طرب بود همچنان كه خود در قصيده اي گويد:
طرب زاهل انارك مجدالاشراف 
لقب دارم ز ديوان مكرم
از كودكي، جواني، ميانسالي، چگونگي تحصيلات ، شيوه ي زندگي و كتاب هاي فراوان خطي او ، آگاهي چنداني نداريم، در اين راستا ، چشم اميدمان به كرم نوادگان مكرم او دوخته شده است كه دوستداران اين نخستين شاعر توانا و حكيم داناي اناركي را از احوالش با خبر سازند. آنچه مي دانيم و نوشتنش ضرورت دارد، اطلاعاتي است كه از طريق اشعارش به ما رسيده و آن هم ماده تاريخ هايي است از تولد يكي دو فرزند و فوت دختر خردسال و همسر و عموزاده هايش.

اشعار طرب
ديوان طرب مشحون از 214 غزل ، 15 قصيده ، 5 مسمط ، 2 ترجيع بند ، 2 تركيب بند، چندين مرثيه و رباعي و يك مثنوي به نام " گلشن نگار " است.كه 1167 بيت آن در " هفت بهشت" سروده شده و بهشت هفتم ناتمام مانده است. يكي از دو تركيب بتد او مرثيه اي است در رثاء "خامس آل عبا" كه آن را در " بيست و سوم شهر شوال المكرم هفتم مردادماه جلالي مطابق ايت ئيل تركي سنه 1303 هجري"به پايان برده و با امضاي "عبدالاحقرعلي ابن مرحمت شأن حاجي محمد رضا اناركي متخلص به" طرب " در ديوان خود ذكر كرده است.
سفر دفع غم و محنت كند هان اي طرب داني
بيا تا از انارك بر كنيم اي دوست منزل را
مجد الاشراف علاوه بر تخلص طرب، در چندين غزل از تخلص "گلزار"
نيز استفاده كرده است.
شام فراق و طرّه آن نازنين صنم
چندان دراز يود كه شام از سحر گذشت
" گلزار " اين دو روزه فرصت شتاب كن
غافل نشسته اي تو كه او بي خبر گذشت
اما اين شاعر دلسوخته ي كويري به تخلص هاي "ساقي" و "شمس "نيز اشاره دارد
گر قبول درگهت نظم من آيد در مراثي
هم "طرب" هم " ساقي "و هم "شمس "و هم "گلزار" خوانم
طرب غزلياتي چند با رديف "سراب" دارد كه بيانگر سوز و گداز عاشقانه ي او و دلبستگي اش به شوخ چشمي است كه گه "بلوچ" و گه "سراب"ش مي خواند.
نيم خندي كن به خاك كشتگان چون بگذري
سحر باطل ساز اعجاز مسيحا اي سراب 
و در غزل بلوچيه گويد
نگار سنگ دلم اي بلوچ خانه به دوش
غلام حلقه به گوش توام مرا مفروش
مضامين عمده ي شعر طرب را در دو بخش مي توان خلاصه كرد.نخست شور عشق و جذبه ي عاشقي است كه در تمام غرلياتش مشهود است.
خيل غم از پي طرب تاخت به جرم عاشقي
شهر به شهر و ده به ده خانه به خانه سو به سو
دوم دلبستگي او به خاندان عصمت و طهارت (ع) است كه در قصايد، ترجيعات، تركيبات و مراثي و نوحه ها سعي در بيان آن دارد.
اي باد صبحدم ز ستم ها كه شد بگو
در كربلا و كوفه به اجداد اهل بيت. 

در بند ششم نخستين ترجيع بند خود گويد:
اي فداي محبت استاد
كه رساند مريد را به مراد
مرحبا پاكزاد مستَرشِد
كه به يك غمزه مي شود استاد
جذبه ي عشق و عاشق و معشوف
گفته ها مي كند بسي ايراد
اي خوش آن عاشق به خود مغرور
كانچه بودش به راه جانان داد
همه در كوي دوست قربان كرد
از پسر تا برادر و داماد
نو نهالي چو قاسم و عباس
نوجواني چو اكبر ناشاد
همه از دست خود كفن پوشيد
همه را اذن عزم ميدان داد
يك تن و يك زمين همه دشمن
يك نفر صيد و يك جهان صياد
كيست آن شاه بي سپه گويم
هر دو عالم فداي نامش باد
شاه مظلوم سيدالشهدا
كه جهان راست باعث ايجاد
اين ملمع كه نام آن ترجيع
طرح انداز هفت بند افتاد
چارده شد به عشق هشت و چهار
نود و هشت شعر در اعداد
با دلي پر ز حب شاه، طرب
در سه ده سالگي نمود انشاد
آنچه موجود شد خفي و جلي
از وجود محمد است وعلي
طرب در غزل از حافظ ، سعدي و يغما و در تركيب بند و ترجيع بند از وحشي بافقي و هاتف اصفهاني پيروي كرده است:
حافظ : تا ز ميخانه و مي نام و نشان خواهد بود
سر ما خاك ره پير مغان خواهد بود
طرب " تا ز معشوق اجل نام و نشان خواهد بود
عاشق اندر طلبش بي سر و جان خواهد بود
سعدي : دور به پايان رسيد و عمر به پايان
شوق تو ساكن نگشت و مهر تو زايل
طرب : زندگي عاريت رسد چو يه پايان
جان شود از تن ، نه دل ز مهر تو زايل
يغما : روم به جلد سگ پاسبان كه گاه به گاهي
مگر به مغلطه يابم بر آستان تو راهي
طرب : روم به كسوت خداميان كه گاه به گاهي
ز اشتباه بيابم بر آستان تو راهي

طرب از همسر اولش "جواهر سلطان" دختر حاج محمد جعفر کبیر و نواده ی حاج ملامحمد کلباسی اصفهانی صاحب دو فرزند پسر و هفت دختر شد. پسرانش، میرزا ابوالقاسم و محمد رضا و دخترانش، ماه رخ سلطان، صاحب سلطان، مروارید، مرجان، پرنیان، گلچهره و لیلا نام داشتند.
تولد میرزا ابوالقاسم نخستین فرزند پسر طرب در سال 1309 هجری قمری، آن چنان او را شادمان کرد که انجمنی آراست و روزی چند میزبان شعرای خطه ی خور و بیابانک چون هنر، اقبال و رئیس شد.
همسر دوم طرب، ملاجهان دختر حسین خان کلباسی است. طرب از او صاحب پسری به نام محمدعلی علیزاده شد.

(1) بياتات = بيات اصفهان و بيات ترك در موسيقي
شور = متداولترين دستگاه موسيقي در ميان مردم ايران
نوا = مقامي است از موسيقي
(نوشته آقای محمد علی ابراهیمی انارکی در 1392)