کله پاچه یکی از غذاهای سنتی منطقه است و از پختن سر، دست و پای گوسفند تهیه می شود. از بخش های مختلفی چون بناگوش، زبان، مغز، چشم، گوشت، صورت و پاچه تشکیل شده است.
خواص متمایز کله پاچه: کله پاچه غذایی پرانرژی و با کیفیت پروتیین بالا محسوب می شود. پروتیین موجود در آن برای رشد و ترمیم بسیاری از یافت های بدن مفید است. زبان گوسفند سرشار از ویتامین های گروه ب بخصوص ویتامین ب12 است که به عنوان مثال در خونسازی و عملکرد سیستم عصبی نقش دارد.
پاچه گوسفند دارای طبع سرد است و خواصی چون رقیق کنندگی خون، ملین، التیام دهنده زخم های داخلی و افزایش دهنده شیر مادر دارد.
ثابت شده که این غذا حاوی ماده مغذی به نام کوآنزیم کی یو 10 است که یک آنتی اکسیدان قوی است که از طریق دفع مواد مضر تولید شده در بدن -در نتیجه فرایندهای متابولیکی مختلف- و جلوگیری از آسیب سلولها، نقش مهمی را ایفا می کند. همچنین استحکام عملکرد سلول، تحریک سیستم ایمنی، بهبودی و کنترل بیماری های فشار خون، سکته قلبی، پارکینسون، انواع سرطان و ... از دیگر نقش های کوآنزیم کی یو10 است.
کله: خاصیت غذایی زیادی دارد و تولید حرارت زیاد در بدن می کند. برای بدن های ضعیف، تقویت کننده است و اگر هضم آن به درستی انجام شود قوای جنسی را افزایش می دهد. برای کسانی که ضعف معده دارند با کمی اصلاح غذای خوبی است و گاهی تولید قولنج سخت می کند. بروز این قولنج بر اثر خوردن زیاد پوست و غضروف طرفین صورت و کاسه سر و گوش ها و بینی ها می باشد.
گوشت صورت از تمام قسمت های دیگر دارای کیفیت غذایی بیشتری است. چربی چشم ها از سایر قطعات کله بیشتر و دفع آن سریع تر است.
گوشت زبان از همه لطیف تر و مغز از تمام قسمت های دیگر سزدتر است.
پاچه: خاصیت غذایی پاچه بسیار کم و فضولات آن اندک است. با خوردن پاچه در بدن خون سرد چسبنده و لزج به وجود می آید و برای کسانی که استخوانشان شکسته اگر مدت طولانی از پاچه تغذیه کنند بسیار مفید است. خوردن پاچه برای مبتلایان به تب و کسانی که به غذای کم نیاز دارند و مبتلایان به خونریزی رحم و سستی روده و خونریزی بواسیر و به طور کلی برای کسانی که بدنشان محتاج به محکم نمودن اندام است مفید می باشد.
مضرات کله پاچه: کله پاچه سرشار از کلسترول و اسیدهای چرب مضر است. کلسترول چربی است که خاصیت رسوب کردن در عروق خونی بدن را داشته و در کنار سایر عوامل خطرزا منجر به انسداد و گرفتگی رگ شده و زمینه ساز بروز بیماری های قلبی - عروقی، سکته و بسیاری دیگر از بیماری های مزمن می شود.
مغز گاو و گوسفند کلسترول بیشتری دارند، به گونه ای که مغز گوسفند به اندازه 8 زرده تخم مرغ کلسترول دارد و جزو مواد غذایی بسیار پرچرب محسوب می شود. از این رو کسانی که چربی خون بالایی دارند، کلسترول و اسید اوریک خونشان بالاست و مبتلا به نقرس و ناراحتی کلیوی هستند، باید از مصرف بی رویه کله پاچه اجتناب کنند.
بر خلاف تصور عمومی که کله پاچه را برای افرادی که ناراحتی های مفصلی و آرتریت دارند، مفید می دانند، محتوای بالای چربی های اشباع و ترانس موجود در کله پاچه فرایندهای التهابی موجود در این بیماران را بدتر کرده و توصیه نمی شود.
(مجله روزهای زندگی، شماره 455، 15 آبان ماه 93، محبوبه بهرام مصیری)